Monitoring dziedzictwa kulturowego. Analiza współczesnych praktyk w zakresie gromadzenia danych

Monitorowanie wpływu dziedzictwa kulturowego na rozwój społeczno-gospodarczy staje się koniecznością uzasadniającą m.in. zachowanie dziedzictwa we współczesnych społeczeństwach. Dostarcza ono argumentów pokazujących znaczenie dziedzictwa kulturowego dla wzmacniania zrównoważonego funkcjonowania otoczenia społeczno-gospodarczego. Ostatnie lata XX w. pokazały duże zainteresowanie tematyką wskaźników odnoszących się do pomiaru sektora kultury – zarówno na arenie międzynarodowej (UNESCO Framework for Cultural Statistics), jak i europejskiej (np. European Network for Cultural Statistics) czy krajowej. Ważne badania podejmowano ponadto w skali lokalnej czy regionalnej, dążąc do uchwycenia wartości dziedzictwa kulturowego (np. badanie Cultural Heritage Counts for Europe realizowane w latach 2013−2015). Celem artykułu jest zidentyfikowanie oraz scharakteryzowanie praktykowanych obecnie podejść do monitorowania wpływu dziedzictwa kulturowego na rozwój społeczno-gospodarczy. Na podstawie analizy desk research oraz studium przypadku przyjrzano się modelowym rozwiązaniom w zakresie gromadzenia danych statystycznych na temat dziedzictwa kulturowego w Australii, Islandii, Niemczech, Stanach Zjednoczonych, Szwajcarii oraz Wielkiej Brytanii. W toku analizy wyodrębniono cztery podejścia do gromadzenia danych na temat dziedzictwa kulturowego i jego wpływu na rozwój społeczno-gospodarczy, których omówienie stanowi oś tematyczną tekstu.

Monitoring the impact of cultural heritage on socio-economic development is becoming a necessity, including justifying the preservation of heritage in contemporary societies. It provides arguments showing the importance of cultural heritage for strengthening the sustainable functioning of the socioeconomic environment. The last decades of the 20th century involved great interest in the topic of indicators relating to the measurement of the cultural sector – on the international arena (UNESCO Framework for Cultural Statistics), on the European arena (eg European Network for Cultural Statistics) and the national one. Important research was also undertaken on local or regional scales, striving to capture the value of cultural heritage (e.g., the Cultural Heritage Counts for Europe study carried out in 2013–2015). The aim of the article is to identify and characterize the currently practiced approaches to monitoring the impact of cultural heritage on socio-economic development. Based on the desk research analysis and case study method, model solutions for collecting statistical data on cultural heritage in Australia, Iceland, Germany, the United States, Switzerland and the United Kingdom were examined. As a result, four approaches to collecting data on cultural heritage and its impact on socio-economic development were distinguished.