Cel: Celem artykułu jest prezentacja metody likwidacji skażeń (dezynfekcji i odkażania) powierzchni „wrażliwych”: wnętrz kontenerów
i statków powietrznych, elementów izolacyjnych odzieży ochronnej oraz sprzętu elektronicznego, za pomocą nadtlenku wodoru w stanie pary.
Wprowadzenie: Likwidacja skażeń jest bardzo trudnym procesem pod względem technicznym i technologicznym, gdyż dotyczy skażeń
powierzchni, które po przeprowadzonym procesie powinny być bezpieczne dla ludzi i środowiska. Dotyczy to głównie wnętrz obiektów,
aparatury, dokumentacji oraz specjalistycznego wyposażenia. Obecnie możliwość skażenia lub zakażenia zespołów ratowniczych
lub kontyngentów wojskowych jest wielce prawdopodobna. Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej (SZ RP), dysponują środkami oraz
technologiami do prowadzenia procesów likwidacji skażeń tzw. metodami mokrymi, bazującymi na substancjach czynnych w postaci
roztworów wodnych lub ciekłych mieszanin organicznych. Metoda mokra jest nieprzydatna do likwidacji skażeń np. elektroniki, ponieważ
w większości przypadków sprzęt ten w procesie likwidacji skażeń zostaje trwale uszkodzony. Niezależnie od formy skażeń, ważne
jest szybkie dotarcie do źródła zagrożenia i skuteczna jego likwidacja. Jedną z możliwości rozwiązania praktycznego tego problemu jest
zastosowanie nadtlenku wodoru w postaci pary oraz mobilnego urządzenia do likwidacji skażeń.
Metodologia: Metodykę określenia działania biobójczego gazowego nadtlenku wodoru opracowano na podstawie norm: PN-EN 13697,
PN-EN 14561, PN-EN 14562. Jako substancje testowe wykorzystano: Enterococcus hirae (bakteria gram-dodatnia), Escherichia coli
(bakteria gram-ujemna), Geobacillus stearothermophilus (spor bakteryjny) oraz Candida albicans (grzyb drożdżopodobny) i Aspergillus
niger (grzyb pleśniowy).
Badanie skuteczności odkażania iperytu siarkowego za pomocą gazowego nadtlenku wodoru prowadzono według metodyki RTMO-86
(materiał niejawny). Analizę skażeń resztkowych prowadzono techniką GCMS. Wpływ procesu likwidacji skażeń na materiały oraz
aparaturę oceniano na podstawie norm oraz wewnętrznych procedur badawczych.
Wnioski: Uzyskane pozytywne wyniki badań skuteczności dezynfekcji i odkażania oraz kompatybilność nadtlenku wodoru w postaci
pary w stosunku do materiałów i aparatury, po przeprowadzeniu badań uzupełniających, rekomenduje opracowanie do wdrożenia.
Aim: The purpose of this article is to present a method of eliminating the consequence of contamination (decontamination and disinfection)
from delicate surfaces including; the interior of containers and aircraft, insulating elements of protective clothing and electronic
equipment, with the aid of hydrogen peroxide applied in vapour form. Introduction: Elimination of contamination is a very difficult process in terms of application and technology because it relates to contaminated
surfaces, which after a process of application, should be rendered safe for the environment and use by humans. In the main,
this applies to indoor facilities, apparatus, documentation and specialised equipment. Currently, the risk of contamination or infection of
rescue teams, or military contingents is high. Polish Armed Forces have the means to perform decontamination processes using so called
‘wet methods’, where active ingredients are based on aqueous solutions or organic liquid mixtures. However, ‘wet methods’ are unsuitable
for decontamination of, for example, electronic equipment, because in most circumstances such equipment is likely to be permanently
damaged during the process. Irrespective of contamination type, it is important to quickly reach the source of threat and successfully
eliminate it. One practical approach, to address the problem, may lie in the use of hydrogen peroxide, in vapour form, delivered by a suitable
device to eliminate contamination in the field.
Methodology: The methodology for determining biocidal effect of hydrogen peroxide gas was developed on the basis of following standards:
EN 13697, EN 14561, EN 14,562th. The following substances were used during research tests: Enterococcus hirae (gram-positive bacteria),
Escherichia coli (gram-negative bacteria) Geobacillus stearothermophilus (bacterial spores), Candida albicans (yeast fungus) and Aspergillus
niger (filamentous fungus). An examination of the effectiveness of sulfur mustard decontamination with gaseous hydrogen peroxide
was carried out using methodology RTMO-86 (classified material). Analysis of residual contamination was performed using GCMS.
The impact of contamination elimination on materials and equipment was evaluated on the basis of standards and internal procedures.
Conclusions: Achievement of positive test outcomes for successful disinfection and decontamination, and compatibility of hydrogen
peroxide, in vapour form, with materials and apparatus embraced by research. Recommendation, after supplementary studies, for the
development and implementation of the process.
