Prolegomena do dyskusji na temat modelu systemu bezpieczeństwa narodowego

Cel: Wskazanie zasadniczych cech modelu systemu bezpieczeństwa narodowego decydujących o jego nadrzędności wobec tworzonych na potrzeby lokalne i branżowe. Wprowadzenie: Bezpieczeństwo państwa, jego rozwój ekonomiczny, polityczny, a tym samym zaangażowanie w kształtowanie bezpiecznego środowiska, a także rosnący poziom zagrożeń dla otwartych społeczeństw – wymuszają konieczność stosowania w praktyce prostych, naukowo uzasadnionych rozwiązań. Założenie takie pozwala bowiem na racjonalne wykorzystywanie posiadanego przez państwo potencjału. Jednym z takich rozwiązań jest budowa systemu bezpieczeństwa narodowego, umożliwiającego równoczesne wykorzystanie elementów obronnych i zarządzania kryzysowego. Metodologia: W zgodnej ocenie naukowców oraz osób zajmujących się zawodowo problematyką bezpieczeństwa w trosce o jego najwyższy poziom poszukuje się sprawnych i skutecznych metod organizacji systemu bezpieczeństwa narodowego. Poszukiwania tych rozwiązań trwają już od wielu lat. Wykorzystuje się w nich analizy rozważań teoretycznych oraz praktycznych rozwiązań krajowych i zagranicznych. Wyniki: Bezpieczeństwo państwa charakteryzuje się dynamicznymi zmianami warunków prawnych oraz koncepcyjno-organizacyjnych. Zmiany te powodują konieczność budowy sprawnego systemu bezpieczeństwa narodowego uwzględniającego wszystkie aspekty jego funkcjonowania. Model systemu bezpieczeństwa narodowego nie jest problemem prostym i łatwym do rozwiązania. Na taki stan złożyło się wiele czynników, spośród których wymienić należy te najważniejsze. Po pierwsze stwierdzić należy, że brak jest wystarczająco rozbudowanej jednolitej bazy teoretycznej dotyczącej tego problemu. Część dostępnych materiałów ujmuje problematykę w wąskim bądź bardzo szerokim jej rozumieniu, przy czym co warte podkreślenia, dostarczają one niezwykle cennej wiedzy. Po drugie istnieją różnorodne poglądy związane z problematyką organizacji działań podmiotów państwa na rzecz jego bezpieczeństwa, co wynika z przywiązania do tradycyjnego i utrwalonego selektywnego podejścia, bądź podejścia totalnego. Są to poglądy, które nie wykorzystują w pełni osiągnięć nauki w zakresie dotyczącym organizacji, modelowania i systemów. Budowa modelu systemu bezpieczeństwa narodowego (a w konsekwencji również jego systematyczne doskonalenie) winno być oparte na osiągnięciach nauki. Powinno stanowić jednocześnie wypadkową tych osiągnięć oraz możliwości ich wdrożenia poprzez zastosowanie wartościowych i efektywnych rozwiązań prawnych i organizacyjnych.

Aim: Identification of fundamental attributes for a national security system, which determines the precedence of alternatives for local and business needs. Introduction: Security of the state, its economic and political development, simultaneous need for the creation of a safe environment, taking account of increasing levels of threats to an open society, compel the practical application of straightforward, scientifically determined solutions. Such an assumption allows for a rational exploitation of national potential. One approach is the creation of a national security system, allowing for simultaneous use of defence elements and crisis management systems. Methodology: Scientists and people dealing with safety matters share a common opinion with aspirations about the highest level of safety involving efficiency and effective organisation methods in a national security system. The search for such solutions has continued for many years and solutions are yet to be found. In this vein an analysis was performed about theoretical considerations as well as practical solutions covering national and foreign dimensions. Results: Security of the state is characterized by dynamic changes attributable to legal and organizational requirements. Such changes create the need to build an efficient national security system, taking into account every aspect of its operation. The national security system is not a simple issue which is easy to address. There are many factors which impact on current circumstances and it is pertinent to highlight the most significant ones. First of all, there is an absence of a single theoretical database concerning this topic. A proportion of accessible information deals with issues in a narrow or very broad manner. However, these materials provide invaluable information. Secondly, there is a proliferation of views concerning the matter of organisational performance involving state entities, within the scope of national security, and are attributable to traditional thinking about selective or total approaches in performance. Such views do not make full use of science in the area concerned with organisations, systems and modelling. The development of a national security system and, subsequently, its systematic improvement, should be based on scientific achievements. Simultaneously, results from scientific achievements should culminate in potential implementation and application of credible, effective, legal and organisational solutions.