Cel: Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie stochastycznego, a więc przypadkowego, zależnego od wielu zmiennych, charakteru procesu ewakuacji
ludzi z budynków. Proces ten zależy od zachowania się i prędkości przemieszczania się ewakuujących się ludzi.
Wprowadzenie: W artykule opisano wymagany czas bezpiecznej ewakuacji, na który składają się: czas detekcji, czas alarmowania, czas wstępnych
reakcji użytkowników obiektu i czas przejścia. Ponadto korzystając z literatury przedmiotu, przedstawiono najczęściej obserwowane zachowania ludzi
po ogłoszeniu alarmu pożarowego, którymi są: kończenie rozpoczętych czynności; pakowanie i zabieranie rzeczy osobistych; szukanie członków rodziny;
próby gaszenia pożaru; przyglądanie się temu, co się dzieje; wykorzystywanie panującego zamieszania do podejmowania prób kradzieży i wiele innych.
Zachowania te wydłużają czas ewakuacji, a tym samym negatywnie wpływają na poziom bezpieczeństwa ludzi. Dodatkowo zebrano przedstawione
w literaturze przedmiotu prędkości przemieszczania się ludzi zależne od: zagęszczenia użytkowników budynku na drogach ewakuacyjnych; sposobu
ich przemieszczania się; warunków panujących w obiekcie; typu miejsca, z którego należy się ewakuować; charakterystyki osób ewakuujących się (ich
płci, gabarytów ciała, kondycji fizycznej) oraz geometrii drogi ewakuacyjnej. Wykonano też eksperyment potwierdzający stochastyczny charakter nie
tylko zachowania się ludzi podczas ewakuacji, ale także prędkości, z jaką się oni przemieszczają.
Wnioski: Przegląd dostępnej literatury przedmiotu pozwolił na stwierdzenie, że całkowity czas oraz przebieg ewakuacji w znacznej mierze zależą nie
tylko od zachowania się ludzi, lecz także – gdy w obiekcie jest zainstalowany system wczesnego wykrywania pożaru i alarmowania o nim – od prędkości,
z jaką się oni przemieszczają. Potwierdzono, że proces ten ma charakter stochastyczny.
Znaczenie dla praktyki: Eksperyment przeprowadzony z udziałem strażaków jednostki ratowniczo-gaśniczej Komendy Powiatowej Państwowej Straży
Pożarnej w Pabianicach (KP PSP w Pabianicach) potwierdza, że nawet ta sama osoba w tych samych warunkach za każdym razem porusza się z inną
prędkością, przez co niemożliwe jest, żeby ewakuacja z obiektu była powtarzalna. Eksperyment porównano z symulacją komputerową wykonaną w programie
Pathfinder, jednym z najpopularniejszych narzędzi inżynierii bezpieczeństwa pożarowego.
Aim: The purpose of this article is to present the stochastic nature of the process of evacuating people from buildings. This process depends on the
behaviour of the group of evacuees, as well as the speed of their movement.
Introduction: The article enumerates the elements involved in the estimated safe evacuation time, such as detection time, notification, the initial reactions
of the people inside the building, and movement time. The most common reactions to fire alarms such as: trying to finishing the already started activities,
packing and collecting personal belongings, looking for missing family members, attempts to extinguish the fire, trying to investigate the situation, theft
attempts, etc., have been shown. These extends the evacuation time and results in lower safety levels for the evacuees. What is more, the article features
human movement speed data which has been obtained from academic sources and which takes into consideration such circumstances as human traffic
congestion on the escape routes, the types of movement, the specific conditions in the building, the type of place from which people are evacuating, the
individual characteristics of the evacuees (such as gender, body weight and fitness levels) and finally the features of the escape route. An experiment
has been carried out that not only showed the changing nature of human behaviour during evacuation but also proved the changeability of evacuation
speeds of the same people in similar circumstances.
Conclusions: A review of the available academic sources has been used to estimate the total evacuation time and analyse the progress of evacuation,
which in turn has revealed that it is not only human behaviour that matters during evacuation but also the existence of the fire alarm systems in the building. as well as the speed of evacuation of every individual. It has been proven that the process is stochastic in nature, i.e. random, and depends
on many variables.
Practical significance: the experiment that has been carried out with the help from the firefighters from the local unit in Pabianice has confirmed that
even the same person, in similar circumstances, can move at very different speeds, which means that it is impossible to perform exactly the same
evacuation operation twice. The experiment was compared with a computer simulation made in the Pathfinder program, one of the most popular tools
for fire safety engineering.
