Analiza zagrożeń pożarowych związanych z instalowaniem wkładów kominkowych w istniejących budynkach na podstawie rzeczywistych zdarzeń

W ostatnich latach w Polsce możemy zauważyć stale rosnące zainteresowanie kupnem i instalacją kominków. Są one coraz częściej nabywane, ponieważ stanowią jedno z najtańszych źródeł ogrzewania pomieszczeń. Stają się obecnie niemalże standardowym elementem wyposażenia domów jednorodzinnych. Ponad 90% budowanych obecnie kominków to kominki z zamkniętą komorą spalania. Zastosowanie wkładu grzewczego daje znaczny wzrost sprawności pieca – z 20% do 80%, co jest porównywalne z wydajnością kotłów na paliwo stałe. Cel: Celem opracowania jest wskazanie podstawowych zagrożeń pożarowych związanych z eksploatacją wkładów kominkowych oraz konieczności przestrzegania przepisów ochrony przeciwpożarowej przy montażu tychże urządzeń. Towarzyszące używaniu kominków zagrożenia pożarowe przedstawiono na przykładzie zdarzeń, które miały miejsce w rzeczywistości. Opisano także podstawowe właściwości i mechanizm spalania drewna. Ponadto przedstawione zostały podstawowe nieprawidłowości i uchybienia przy montażu i eksploatacji kominków. Metody: Przedstawione studium przypadków zdarzeń, które doprowadziły do dużych strat w mieniu oraz okoliczności stworzenia zagrożenia dla życia, jest doskonałym materiałem wyjściowym pozwalającym na wyznaczanie granic i kierunków bezpieczeństwa pożarowego w każdym obszarze naszego codziennego życia. Niniejsze przypadki związane z pożarami powstałymi w wyniku błędów konstrukcyjnych kominków oraz bezmyślności ludzkiej ujawniają naiwność człowieka oraz przekonanie, że prawdziwy rzemieślnik jest ciągle poszukiwany. Ponadto przeprowadzone badania własne wykazały, że w przypadku stosowania materiałów drewnopochodnych np. w zabudowie kominka, należy szczególną uwagę zwrócić na zachowanie odpowiedniej odległości pomiędzy wkładem kominkowym a obudową. Na elementach wkładu kominowego osiągane są bardzo wysokie temperatury, które znacznie przewyższają temperaturę samozapłonu wyrobów drewnopochodnych. Szybkość zwęglania wraz ze wzrostem odległości od źródła ciepła maleje, rodzaj materiału nie ma wpływu na tę wartość w przypadku, gdy zmienną jest odległość. W przypadku jednej odległości widać wyraźny wpływ rodzaju materiału. Wnioski: Przy eksploatacji wkładów kominkowych należy pamiętać o specyficznych warunkach, jakie towarzyszą ich pracy. Mamy tu do czynienia z otwartym ogniem oraz gorącym powietrzem i elementami urządzenia nagrzanymi do bardzo wysokich temperatur. Dlatego bardzo ważne jest, aby piec był wykonany solidnie i z wysokiej jakości materiałów. Przed zakupem kominka powinniśmy dokładnie poznać jego budowę i zasadę działania. Ważna jest też świadomość zagrożeń pożarowych, jakie wiążą się z powstawaniem wysokich temperatur, zwłaszcza w budynkach wykonanych w technologii opartej na szkielecie drewnianym.

Introduction: During recent years there is an increasing interest in the purchase and installation of fireplaces in Poland. Progressively, these are acquired on economic grounds, because they provide the cheapest sources of heating. Fireplace installations have now become standard equipment found in homes. Over 90% of currently installed fireplaces have enclosed combustion chambers. Exploitation of such a chamber affords a significant increase in furnace efficiency in the region of 20% to 80%, which is comparable to the efficiency of solid fuel boilers. Aim: The aim of this paper is to reveal the main fire hazards associated with the use of enclosed fireplace chambers and the need to comply with fire protection regulations when installing such appliances. Described fire hazards, associated with the use of fireplaces, are based on evidence from actual incidents. The article describes basic properties and mechanisms associated with the burning of wood. Additionally, it reveals fundamental inconsistencies and failures found during the installation and use of fireplaces. Methods: Case studies dealing with fire incidents, which culminated in large losses of property and caused a threat to life, provide excellent reference material, facilitating the establishment of ground rules for fire safety in our daily lives. Illustrations of fire incidents caused by construction errors and human carelessness reveal human naivety and conviction that a competent craftsman is still in desired. Above all, author’s research has revealed that in circumstances when wood-based materials are used in the construction e.g. fireplace surround, special attention should be paid to maintaining appropriate distances between the fireplace combustion chamber and encompassing surround. Elements of the flue attain very high temperature levels, which by far exceed the self-ignition temperature level of wood-based products. The rate of carbonization decreases as the distance from a heat source increases. The nature of material has no bearing on the rate of carbonisation if the distance is changing, except for one setting where the influence of material type is clearly visible. Conclusions: During the exploitation of enclosed fireplaces it is necessary to be conscious of specific conditions, which accompany their use. The operating environment includes the existence of an open fire, hot air and equipment heated up to very high temperature levels. For this reason it is very important that the fireplaces should be of a sound construction and made from high quality materials. Before acquisition, prospective customers should acquaint themselves with the construction and operating procedures. It is also important to be aware of fire hazards, which result from high temperatures, especially in buildings constructed from wood.