Modele dyscypliny w klasie szkolnej – preferencje nauczycieli i ich wybrane predyktory

Celem artykułu jest zaprezentowanie wyników badań dotyczących preferowanych przez nauczycieli modeli dyscypliny oraz wybranych predyktorów tych preferencji. Badania oparte są na teorii dyscypliny Charlesa H. Wolfganga (2001), modelu indywidualnej filozofii dyscypliny Clifforda H. Edwardsa (2008) oraz teorii autodeterminacji E. L. Deci i R. M. Ryana (2000). Przeprowadzono je za pomocą przetłumaczonych na język polski narzędzi anglojęzycznych: The Beliefs on Discipline Inventory (Glickman i Tamashiro, 1980), The Teachers’ Need for Autonomy Satisfaction (Tadić, 2015) oraz polskojęzycznego Kwestionariusza Racjonalności Kształcenia (Milerski i Karwowski, 2016). W badaniach wzięło udział 169 nauczycieli zatrudnionych w przedszkolach, szkołach podstawowych i ponadpodstawowych. Przeprowadzone analizy sugerują, że największym powodzeniem wśród badanych cieszy się model dyscypliny nastawiony na konfrontacje i negocjacje, a następnie model zorientowany na relację i słuchanie oraz model oparty na regułach i konsekwencjach. Czynnikami pozwalającymi przewidywać preferencje nauczycieli są: indywidualna filozofia edukacyjna oraz wiek.