Ocena wpływu różnych poziomów agrotechniki na zawartość błonnika i beta-glukanów w ziarnie wybranych odmian jęczmienia jarego

Celem pracy była ocena wpływu dwóch stosowanych w doświadczeniach poziomów agrotechniki, w tym nawożenia azotem, na zawartość błonnika pokarmowego i β- glukanów w ziarnie wybranych odmian jęczmienia. Materiał badawczy stanowiło ziarno 10 odmian jęczmienia jarego: 3 odmiany browarne (Blask, Marthe, Stratus) oraz 7 odmian przeznaczonych dla przemysłu spożywczego lub paszowego (Antek, Atico, KWS Olof, Nagradowicki, Rubinek, Skarb, Suweren). Dwuczynnikowe doświadczenie polowe (split-plot) przeprowadzono w latach 2010-2011 w Zakładzie Hodowlano-Produkcyjnym Małopolskiej Hodowli Roślin w Polanowicach koło Krakowa. Pierwszy czynnik badawczy stanowiły odmiany a drugim były 2 poziomy agrotechniki: A1 (NPK 10/20/50 kg·ha-1) i A2 (dodatkowe nawożenie N w ilości 20 kg·ha-1 oraz fungicydy Amistar 250 EC+ Tilt Turbo stosowane w fazie strzelania w źdźbło w dawkach odpowiednio 0,6+0,6 1·ha-1 w fazie kłoszenia, a także regulator wzrostu Cerone 280 SL w dawce 0,75 1·ha-1zastosowany pod koniec fazy strzelania w źdźbło). Porównywane odmiany jęczmienia jarego różniły się istotnie zarówno zawartością w ziarnie błonnika pokarmowego, jak i β-glukanów. Odmiany browarne charakteryzowały się niższym średnim poziomem błonnika oraz β-glukanów niż odmiany jęczmienia przeznaczonego dla przemysłu spożywczego lub paszowego. Najniższą średnią zawartość błonnika pokarmowego stwierdzono w ziarnie jęczmienia odmiany browarnej Marthe. Wykazano istotną korelację pomiędzy zawartością błonnika pokarmowego a poziomem β-glukanów w ziarnie jęczmienia jarego. Nie potwierdzono zróżnicowania zawartości błonnika pokarmowego w jęczmieniu w zależności od stosowanych poziomów agrotechniki. Stwierdzono natomiast istotny wpływ technologii uprawy na zawartość β-glukanów.

The aim of the study was to evaluate the impact of two different levels of agricultural technology used in trials, including the level of N fertilisation, on the content of dietary fibre and β-glucans in grain of some varieties of spring barley. The research material was grain of 10 varieties of spring barley: 3 varieties for brewing (Blask, Marthe, Stratus) and 7 varieties intended for food or feed industry (Antek, Atico, KWS Olof, Nagradowicki, Rubinek, Skarb, Suweren). Twofactor field experiment (split-plot) was conducted in growing seasons in 2010-2011 at the Institute of Cultivation and Production of Malopolska Plant Growing Company, Polanowice near Krakow. The first experimental factor consisted of the varieties and the second were 2 levels of agricultural technology: A1 (10/20/50 NPK kg h-1) and A2 (additional N fertilization in amount of 20 kg.h-1 and fungicides Amistar 250 EC+ Tilt Turbo used in the shooting phase doses 0.6 + 0.6 1 ha-1 in the earing phase, as well as growth regulator Cerone 280 SL at a dose of 0.75 1 ha-1 applied in the late phase of shooting). The compared spring barley varieties were significantly different both in the grain content of dietary fibre as well as in the β-glucans content. The brewery varieties had a lower average level of fibre and β-glucans than the varieties of barley intended for food or feed industry. The lowest average content of dietary fibre was found in grain of barley from the brewery variety Marthe. The significant correlation between the content of dietary fibre and level of β-glucans in grain of spring barley was found. Differentiation of the content of dietary fibre in barley depending of the levels of agricultural technology applied was not confirmed. Whereas, a significant impact of cultivation technology on the content of β-glucans was observed.