Bataillon Scolaire. Czy historia czegoś nas uczy?

Artykuł przypomina mało znany epizod z dziejów europejskiego szkolnictwa, gdy w reakcji na traumę przegranej wojny 1870 roku państwo francuskie, rozwijając ideologię esprit de revanche (ducha rewanżu), powołało przy szkołach tak zwane bataliony szkolne, w których dzieci ćwiczono w musztrze wojskowej, obsłudze broni i strzelaniu. Sprawę traktowano na tyle poważnie, że uruchomiono na ich użytek masową produkcję atrap broni i mundurów, a najlepsze oddziały dziecięce uczestniczyły na równi z formacjami regularnego wojska w defiladach z okazji święta narodowego. Bataliony te przyczyniły się do szczególnej hekatomby ofiar Francji w I wojnie światowej. Znalazły w przyszłości także licznych naśladowców. Aktualna sytuacja polityczna w Europie i oczywiste w tym kontekście patriotyczne wzmożenie czynią historię dziecięcej armii szczególnie aktualną przestrogą.

The article recalls a little-known episode in the history of European education, when in reaction to the trauma of the lost war in 1870, France, developing the ideology of Esprit de revanche (spirit of revenge), established the so-called “School battalions” in which children were trained in military practice, using weapons and shooting. The matter was treated so seriously that the mass production of fake weapons and uniforms was initiated and the best children’s units participated in parades on the national holiday, along with regular army formations. The “battalions” formed a particular group of French victims of World War I. The battalions also inspired imitators. The current political situation in Europe and the reassertion of nationalism that is obvious in this context make the history of the children’s army a particularly topical warning.