Refleksyjność jako kategoria metodologiczna w badaniach edukacyjnych

Dbałość o jakość badań pedagogicznych podyktowana jest wieloma czynnikami. Celem opracowania jest ogólna charakterystyka refleksyjność jako kategorii kluczowej w procesie badawczym i szczególnie ważnej w czasach współczesnych określanych jako niepewne i zrelatywizowane. Punktem wyjścia jest ogólny opis kategorii refleksyjności. Następnie nawiązano do tego, jak w naukach społecznych i humanistycznych wyglądało przejście od pozytywistycznego paradygmatu badawczego do wielu rywalizujących ze sobą lub uzupełniających się orientacji metodologicznych. Zasadniczą część artykułu stanowi opis atrybutów i założeń badań refleksyjnych. Do najistotniejszych należą: poznanie, które nigdy nie będzie całkowicie pewne i obiektywne; odstąpienie od założenia, że badacz może pozostać bezstronny; wiedza społecznie i osobiście zaangażowana; zmienność jako dominująca cecha we współczesnych opisach świata; znaczenie teorii badań w procesie poznania; badane zjawiska nie są odizolowane; proces badawczy nie musi prowadzić to wytworzenia nowej teorii.