Zawartość wybranych makroskładników i metali ciężkich oraz aktywność fosfomonoesteraz w glebie poddanej oddziaływaniu niekontrolowanego wysypiska odpadów

W pracy przedstawiono wyniki badań wpływu niekontrolowanego wysypiska odpadów na zmiany zawartości węgla, fosforu, potasu, magnezu, cynku i miedzi oraz aktywności fosfatazy alkalicznej i kwaśnej. Glebę pobrano z głębokości 0-20 cm z północno-wschodniej części Bydgoszczy, dzielnicy Piaski (centralna Polska, woj. kujawsko-pomorskie). Próby pobrano spod nielegalnie składowanego wysypiska odpadów. Punkt kontrolny (K) usytuowany była poza oddziaływaniem wysypiska. W glebie spod niekontrolowanego wysypiska stwierdzono większą zawartość węgla organicznego, fosforu, potasu oraz magnezu w porównaniu do kontroli. Zawartość analizowanych metali ciężkich pozwoliła zakwalifikować badane próbki glebowe do gleb o podwyższonej zawartości tychże metali. Stwierdzono, że składowane odpady miały znaczny wpływu na inhibicję fosfomonoesteraz, przy czym fosfataza alkaliczna, w oparciu o współczynnik oporności (RS=0,497), okazała się być bardziej odporna na oddziaływanie środowiska, niż kwaśna fosfataza (RS=0,402). Analiza korelacji wykazała, że materia organiczna była szczególnie powiązana z aktywnością fosfatazy alkalicznej i kwaśnej oraz zawartości cynku. Stwierdzono również istotnie ujemną korelację pomiędzy zawartością frakcji ilastej, a zawartością cynku i miedzi.

The present research aimed at assessing the influence of uncontrolled landfill site on changes in the content of carbon, phosphorus, potassium, magnesium, zinc and cooper and the activity of alkaline and acid phosphatase. Soil was sampled from horizon: 0-20 cm in the south-eastern part of the city of Bydgoszcz in the area of the Piaski residential area (central Poland, the Kuyavian and Pomeranian Province). The samples were collected directly under an illegally deposited landfill site. The control point was located far from the determined waste landfill sites and beyond the range of their effect. In the soil from the landfill there was observed a higher phosphorus, potassium and magnesium content. The soils analyzed, based on the content of the heavy metals, were classified as enriched in those metals. It was found that the waste damped at the landfill site had a considerable effect on the inhibition of the enzymes in which alkaline phosphatase, based on the calculated resistance coefficient (RS= 0.497), turned out to be more resistant to environmental stress than acid phosphatase (RS=0.402). Statistical analysis of simple correlations showed clearly that organic matter was particularly implicated in the activity of alkaline and acid phosphatase and the content of zinc. The significantly negative correlation between the content of clay content and the content of zinc and copper was also found.