Zagrożenie obiektów przyszybowych deformacjami nieciągłymi typu liniowego

W artykule przedstawiono przyczyny i warunki występowania deformacji nieciągłych o charakterze liniowym w postaci progów terenowych i szczelin w obrębie filara ochronnego dla szybu. Szczególną uwagę poświecono złożonej budowie geologicznej górotworu, która wraz ze znaczną sumaryczną miąższością wybranych dotychczas pokładów węgla powoduje, że duży stopień zruszenia górotworu sprzyja generowaniu deformacyjnych nieciągłości. Obecnie brakuje podstaw teoretycznych umożliwiających ilościowy opis powstawania deformacji nieciągłych typu liniowego, jednakże dotychczasowe doświadczenia pozwalają sformułować wstępną hipotezę dotyczącą tworzenia się deformacji nieciągłych typu liniowego w rejonach wieloletniej intensywnej eksploatacji górniczej. Nieciągłości te stanowią znaczne zagrożenie dla obiektów zlokalizowanych na powierzchni terenu i powinny zasadniczo wpływać na projektowanie dalszej eksploatacji górniczej w takim rejonie.

Perennial intensive mining operations leads to creation of geo-deformational areas, characterized by uneven level of extraction. Cumulative thickness of extracted bed on these areas can reach several tens meters and in spite of presence of protection pillars deformations occur, which could damage shafts and shaft inset structures. In the shaft area being analysed as well as in south-west direction from them, non-continuous deformations of linear shape occurred and took a form of faults with throw reaching 0,8 m. They are caused by complex geological structure of the rock mass and large cumulative thickness of already extracted coal seams, which resulted in disadvantageous for strength-deformational state of the soil distribution of rock mass and surface deformations. The paper presents a proposition of a model of formation of non-continuous deformations of linear type in such a conditions. Possibilities of geotechnical procedures for reconstruction of soil continuity and strength by use of geotechnical barriers have been also discussed.