Wizerunek Japończyków w polskich tygodnikach: analiza tekstów z Narodowego Korpusu Języka Polskiego

W niniejszym artykule przeanalizowano teksty z polskich tygodników pochodzące z Narodowego Korpusu Języka Polskiego, które zawierają wyraz Japończyk we wszystkich możliwych przypadkach gramatycznych. Analiza dowiodła, że można wyodrębnić 9 kategorii tematycznych dla zebranych tekstów na podstawie wyłonionych faset: cechy charakteru; cechy fizyczne; skojarzone motywy; egzotyka; wizerunek lidera na arenie międzynarodowej; wrażliwość artystyczna; stosunki dyplomatyczne; kontekst historycznowojenny oraz problemy. W zgromadzonych danych obserwujemy konteksty, które przedstawiają obraz mieszkańców Japonii pozytywnie lub negatywnie (na przykład w tekstach dotyczących fasety „grzeczność” pozytywnie, a w tekstach dotyczących fasety „problemy społeczne” – negatywnie), jednak większość z zebranych tekstów opisuje Japończyków w sposób neutralny. Wynik analizy pokazuje, że określenie „projapoński” w odniesieniu do Polski, jakie stosuje japońska prasa, może wywoływać niepoprawne skojarzenie.

This article investigates texts from Polish weeklies found in the National Corpus of Polish that contain the word Japończyk ‘a Japanese’ in all possible grammatical cases. The analysis shows that it is possible to distinguish nine thematic categories of texts on the basis the following relevant facets: traits of character; physical features; associated motifs; exoticism; image of a leader on the international arena; artistic sensitivity; diplomatic relations; historical and war context; and social issues. Some texts portray the Japanese people positively, others negatively (for example, positively in texts related to politeness, negatively in those related to social issues). However, most of the texts describe the Japanese people in a neutral way. Additionally, the analysis shows that the term “pro-Japanese” (projapoński), used to describe Poland in the Japanese press, may be incorrectly interpreted by the public.