Zastosowanie systemowych analiz przestrzennych do rozpoznawania i charakterystyki właściwości gleb ornych w aspekcie melioracji w Polsce

Zawarty w publikacji materiał ma na celu przedstawienie w jaki sposób można stworzyć systemowe rozwiązania udzielające odpowiedzi na konkretne pytania wynikające z zapotrzebowania praktyki na przykładzie wodnych melioracji. W tym celu w IA PAN Lublin i IMUZ Falenty zbudowano system badań i prezentacji wyników składający się z trzech kompatybilnych członów: 1) przygotowania ogólnej koncepcji, zebrania materiału badawczego i przygotowania geodanych, 2) opracowania metody badań stacjonarnych (laboratoryjnych) w celu uzyskania parametrów niezbędnych do obliczeń modelowych identyfikujących badane zjawisko, 3) skonstruowania systemu informatycznego łączącego przetwarzanie danych jednostkowych (atrybutów) z geodanymi oraz generującego mapy wynikowe. Postępowanie przedstawiono na przykładzie doskonalenia na naukowych podstawach oceny potrzeb wodnych melioracji gleb ornych w Polsce. W tym celu zebrano próbki gleb z 1000 reprezentacyjnych profili gleb ornych, wykonano w tych próbkach niezbędne analizy, wyliczono wartości parametrów do jednostkowej ewaluacji gleb, skonstruowano bazę danych glebowo-kartograficznych z cyfrową mapą gleb i oprogramowaniem agregującym gleby według modeli ich waloryzacji oraz generującym mapy wynikowe.

The content of the paper aims at presentation of possible ways used to create the system solutionswhich support answering to questions, resulting from practical needs. Those issues are discussed using the example of water melioration issues. For that purpose the Institute of Agrophysics of Polish Academy of Science (IA PAS) in Lublin and the Institute for Land Reclamation and Grassland Farming (IMUZ) in Falenty have developed the system of research works and presentation of results, which consists of three compatible components: 1. Development of the general idea, collection of research material and geoodata preparation, 2. Development of the method of laboratory tests in order to determine parameters required for model calculations, which identify analysed phenomena, 3. Development of an IT system, which combines unit (attribute) data processing with geodata and generates resulting maps. Implementation of works, has been presented using the example of improving the scientific estimation of drainage needs of arable soils in Poland. For that purpose, soil samples were collected for 1000 representative profiles of arable soils. Required analyses of those soil samples were performed, values of parameters were calculated for the needs of unit evaluation of soils. The soil-and-cartographic database was developed together with the digital map of soils and computer software, which aggregates soils according to valorisation models and which generates the final resulting maps.