Indeksy demokracji i stan zaawansowania ich rozwoju ze szczególnym uwzględnieniem projektu Varieties of Democracy

Indeksy demokracji już od wielu lat pomagają naukowcom w klasyfikowaniu reżimów politycznych na całym świecie. Czy jednak projekty tego typu mierzyły i mierzą jakość demokracji w sposób adekwatny? Na podstawie przeglądu literatury przedmiotu można stwierdzić znaczny rozwój metodologii w tym zakresie od końca XX wieku w odpowiedzi na wcześniejsze braki. Autor artykułu opisuje rozwój indeksów demokracji od pierwszych prób mierzenia poliarchii Roberta Dahla z lat 90. XX wieku, koncepcje Svetoslava Andreeva, projekt The Democracy Barometer, na końcu skupiając się na zasadach projektu Varieties of Democracy. W artykule podkreślono wkład Michaela Coppedge’a w rozwój teoretyczny tworzenia indeksów demokracji. Analiza indeksów demokracji jest dokonywana pod kątem neoinstytucjonalnym, wraz z próbą wskazania, w jaki sposób i w jakim zakresie poszczególne podejścia podchodzą do pomiaru demokracji. Wskazano dalsze możliwe kierunki rozwoju indeksów demokracji w przyszłości z uwzględnieniem wpływu krajów trzecich oraz technologii ICT na wewnętrzny poziom demokracji. W podsumowaniu wskazano najważniejsze cechy projektu V-dem odróżniające go od innych indeksów demokracji oraz określono go jako projekt mierzący demokrację w najbardziej dopracowany sposób.

For many years, democracy indices help scientists to classify political regimes all over the world. But does democracy indices measure the quality of democracy in an adequate way? Based on the literature review, an improvement in methodology of democracy indices can be observed since the end of the 20th century as an answer to the previous shortcomings. The author of the article describes development of democracy indices since the very first attempts to measure Robert Dahl’s poliarchy from the 1990s, concepts of Svetoslava Andreeva, the Democracy Barometer project, focusing on the principles of the Varieties of Democracy (V-Dem) project. The analysis of democracy indices is made from the new institutionalism perspective, along with an attempt to indicate how different indices measure democracy. New ways of democracy indices development in the future have been suggested, including the impact of third countries and ICT technologies In the summary, the main aspects of the V-Dem project methodology have been indicated that distinguish it from other democracy indices. What is more, the V-Dem project has been indicated as a project that measures democracy in the most comprehensive way.