Miejskość. Dom jako element wypełnienia przestrzeni publicznej

Dom to jednocześnie „ognisko domowe” i budynek. W obu funkcjach pełniący istotną rolę w sferze publicznej oraz budujący charakter przestrzeni i jej „miejskość”. A miejskość przestrzeni określana jest zarówno poprzez funkcje w niej występujące, jak i charakter zabudowy. Współczesne procesy zachodzące w miastach redefiniują to pojęcie w odniesieniu do potrzeb zmieniającego się społeczeństwa. I te zmiany pojęcia miejskości właśnie stanowi główną oś rozważań. Aldo Rossi w ikonicznym tekście „Architektura miasta” przedefiniował pojęcie ciągłości czy trwałości przestrzeni miasta pod kątem budynku. To bardzo osobiste, a jednocześnie oparte o rozważania teoretyczne podejście do zagadnienia miejskości stanowi kanwę analizy porównawczej relacji pojedynczych budynków z miejskim continuum na podstawie badań charakteru zabudowy miasta 19.wiecznego, poprzemysłowego, jakim jest Łódź, oraz wybranych miast europejskich o odmiennym charakterze rozwoju. Badania oparto o analizy kwartału miejskiego oraz jego roli w kształtowaniu miejskości przestrzeni, jak i o odniesienia do charakteru architektury i roli społecznej pojedynczych budynków – domów w mieście). Przeprowadzona analiza pokazuje, iż pomimo odmiennych procesów społecznych zaskakująca jest niezmienność roli budynku w strukturze miasta i definiowaniu miejskości tej przestrzeni.

The word house describes both a home and a building. Both roles are important in the public sphere. Both build the character of urban space. Not only function but also the form of the built environment effectuate what we call urbanity. Contemporary development processes redefine the notion of what is urban as the needs of society change. And such differences in the comprehension of the urbanity notion, build the core of the article. Aldo Rossi, in an iconic book, The Architecture of the City, decidedly redefined the notions of continuity or sustainability with reference to the role of the buildings as objects in the city space. His stance, very personal but also grounded in theory, builds the starting point for an analysis of single buildings and their place in urban continuum, concerning research on a 19.-century post-industrial city (with examples from Lodz in Poland and other European cities with different development characteristics). The research base on the analysis of town quarters and their role in the creation of the urban space character. It also contains elements of building architecture and social roles analysis. In conclusion, it is possible to state that even if existing differences in the development of society nowadays are profound, the role of the buildings in the city structure and urbanity is quite unchanging.