Holistyczna opieka nad chorym onkologicznie seniorem i jego rodziną – przestrzeń dla pracy socjalnej

Epidemiologia zachorowań na nowotwory nie pozostawia złudzeń, że najbliższe dekady oznaczają dalszy ich wzrost, a także w związku ze starzeniem się społeczeństw będzie się gwałtownie poszerzać populacja seniorów chorujących onkologicznie. To w grupie osób powyżej 60. roku życia diagnozuje się około 70% zachorowań na nowotwory. Odpowiedź na szczególne potrzeby chorujących onkologicznie osób w wieku późnej dorosłości i ich rodzin wymaga sprawnego, holistycznego systemu wsparcia. Istotną rolę pełnią w nim, oprócz personelu medycznego, profesjonaliści przygotowani do udzielania kompleksowej pomocy pozamedycznej. Dla wielu osób, nie tylko samotnych, oraz całych rodzin pracownik socjalny jest niezastąpionym źródłem wieloaspektowego wsparcia w chorobie. Celem badań było rozeznanie, jakie działania są rzeczywiście realizowane w praktyce pracy socjalnej z osobami chorującymi onkologicznie. W badaniach wykorzystano wywiad pogłębiony, przeprowadzony z 20 pracownikami socjalnymi z województwa śląskiego. Zebrane dane pozwalają opisać interwencje o charakterze psychospołecznym, środowiskowym i funkcjonalnym, jakie pracownicy socjalni realizują we wspieraniu osób leczonych przeciwnowotworowo. Seniorzy stanowią wśród nich ważną grupę. Podejmowane w środowisku zamieszkania, na różnych etapach trajektorii choroby i cyklu życia, pokazują zasoby pracy socjalnej w realizowaniu holistycznego modelu wsparcia chorego oraz jego rodziny.

The epidemiology of cancer leaves no illusions that the coming decades we will see a further increase in the incidence of cancer and that, due to the aging of the population, the population of seniors with oncological diseases will expand rapidly. It is in the over-60s that approximately 70% of cancers are diagnosed. Responding to the unique needs of oncology patients in late adulthood and their families requires an efficient, holistic support system. In addition to medical staff, professionals prepared to provide comprehensive non-medical support play an essential role. For many people, not only single people but entire families, the social worker is an indispensable source of multifaceted support in illness. The research aimed to discern what activities are carried out in social work practice with oncological patients. The study used an in-depth interview with 20 social workers in the Silesian Voivodeship. The data collected allows us to describe the psychosocial, environmental and functional interventions social workers carry out to support people undergoing cancer treatment. Seniors are an important group among them. Undertaken in the residential environment, at different stages of the disease trajectory and life cycle, they show the resources of social work in realizing a holistic model of support for the patient and his/her family.