Wpływ warunków wodnych na aktywność respiracyjną gleb pobagiennych bez pokrywy roślinnej

W pracy przedstawiono wyniki 7-letnich badań aktywności respiracyjnej gleb pobagiennych zaliczonych do czterech prognostycznych kompleksów wilgotnościowych: mokrego, wilgotnego, posusznego i okresowo suchego, utrzymywanych w warunkach całkowitego braku pokrywy roślinnej. Emisja CO₂ była oznaczana metodą komorową. Aktywność respiracyjna gleb pobagiennych była zależna od warunków wodnych panujących na poszczególnych kompleksach wilgotnościowych. Największą aktywność respiracyjną stwierdzono na kompleksach wilgotnym i posusznym – odpowiednio 0,51 i 0,47 g•m^-2•h^-1 CO₂, następnie na okresowo suchym – 0,42 g•m^-2•h^-1, a najmniejszą na kompleksie mokrym – 0,33 g•m^-2•h^-1. Największą aktywność respiracyjną stwierdzono w warunkach utrzymywania wilgotności gleby na poziomie polowej pojemności wodnej. Gleby pobagienne utrzymywane w warunkach braku pokrywy roślinnej były znaczącym źródłem emisji CO₂. Wartość emisji CO₂ w okresie wegetacyjnym wynosiła od 11,9 Mg•ha^-1 na kompleksie mokrym do 19,4 Mg•ha^-1 na kompleksie wilgotnym. Emisja ta wiązała się z mineralizacją masy organicznej – od 5,8 Mg•ha^-1 na kompleksie mokrym do 9,5 Mg•ha^-1 na kompleksie wilgotnym.

Results of 7-year studies on respiration activity of post-bog soils belonging to four prognostic moisture complexes: wet, moist, drying and periodically dry, kept under the conditions of total lack of plant cover are presented in the paper. CO₂ emission was determined by the chamber method. Respiration activity of post-bog soils depended on water conditions on particular moisture complexes. The highest respiration activity was found on moist and drying complexes – 0.51 and 0.47 g•m^-2•h^-1 CO₂ respectively, next on periodically dry – 0.42 g∙m^-2•h^-1, and the lowest on the wet complex – 0.33 g•m^-2•h^-1. The highest respiration activity was found under the conditions of keeping soil moisture at the level of field water capacity. Post-bog soils kept under the conditions of plant cover lack were a significant source of CO₂ emission. The value of CO₂ emission in the growing season was from 11.9 Mg•ha^-1 on the wet complex to 19.4 Mg•ha^-1 on the moist complex. This emission was connected with mineralization of organic mass – from 5.8 Mg•ha^-1 on the wet complex to 9.5 Mg•ha^-1 on the moist complex.