Sztuka jako potrzeba kształtowania pozytywnych zmian w przestrzeni społecznej

Żyjemy współcześnie w nieprzychylnej rzeczywistości wielokulturowej, generującej szereg trudnych sytuacji, które społeczeństwo musi nieustannie oswajać. Ta rzeczywistość wymaga ciągłego dostosowywania się do niej, powodując różne postawy i zachowania. Nadrzędnym dobrem dla całego społeczeństwa staje się nabycie odpowiednich umiejętności i dyspozycji, by świat codzienny stał się możliwy do realizacji codziennych zadań. W tej drodze poszukiwań pozytywnych wzorów zachowań i uwarunkowań pożądanych zmian pomocna staje się sztuka, której wartość i potencjał może przyczyniać się do modelowania rzeczywistości i postaw społecznych. Realizując swe funkcje społeczno-edukacyjne, sztuka w istotnym stopniu rewitalizuje przestrzeń społeczną, trzeba tylko stworzyć jej do tego szansę. Celem prowadzonych badań była próba ukazania możliwości zaistnienia zmian w życiu jednostki, jej postawach oraz w przestrzeni społecznej pod wpływem obecności sztuki. W przyjętej orientacji badań jakościowych posłużono się takimi metodami pozyskiwania danych jak wywiad swobodny ukierunkowany oraz analiza treści literatury przedmiotu. Istotną metodą poznania były też opinie twórców/ekspertów. Wyniki badań zaprezentowano w formie wypowiedzi badanych, które ukazują, że badani w większości dostrzegają funkcje społeczno-edukacyjne sztuki oraz potrafią je ulokować w przestrzeni zmian społecznych. Sztuka istotnie przyczynia się do zmian rozwojowych jednostki oraz przemian społecznych. Realizując swe funkcje artystyczne i nade wszystko społeczno-edukacyjne, pozwala na zaistnienie przemian w codziennym funkcjonowaniu człowieka, realizacji jego postaw i dostrzeżeniu potrzeby kształtowania rzeczywistości społecznej poprzez pozytywną aktywność własną. Sztuka sprzyja budowaniu świadomości społecznej, która przyczynia się do kompensacji obszaru życia społecznego. Docierając do odbiorcy, nie tylko pozwala się nią zainteresować, lecz także budzi wrażliwość i chęć wprowadzania proponowanych rozwiązań do codzienności społecznej. Pełni funkcję integrującą i rewitalizującą.

Nowadays we live in an unfavorable multicultural reality that generates a number of difficult situations that society must constantly get used to. This reality requires constant adaptation to it, causing various attitudes and behaviors. The main good for the entire society is the acquisition of appropriate skills and dispositions, so that the everyday world becomes possible to carry out everyday tasks. In search of the positive patterns of behavior and conditions for the desired changes, art becomes helpful, the value and potential of which can contribute to modeling reality and social attitudes. Performing its social and educational functions, art significantly revitalizes social space, it just needs to be given a chance to do so. The aim of the research was an attempt to show the possibility of changes in the life of an individual, his/her attitudes, and in the social space under the influence of the presence of art. In the adopted orientation of qualitative research, such methods of data acquisition as free-targeted interviews and analysis of the content of the subject literature were used. An important method was also the opinion of artists/experts. The results of the research were presented in the form of the respondents’ statements, which show that the respondents mostly perceive the social and educational functions of art and are able to locate them in the space of social change. By fulfilling its artistic and, above all, social and educational functions, it allows for changes in the everyday functioning of a person, the implementation of his/her attitudes, and the perception of the need to shape social reality through positive own activity. Art is conducive to building social awareness, which contributes to compensating the area of social life. Reaching the recipient, not only allows them to become interested in it but also awakens their sensitivity and willingness to introduce the proposed solutions into everyday social life. It has an integrating and revitalizing function.