Stężenie składników mineralnych w wodach gruntowych na łąkach torfowych nawożonych gnojowicą i obornikiem

Badania przeprowadzono na łąkach torfowo-murszowych w woj. zachodniopomorskim. Założono dwa doświadczenia, jedno z nich w latach 1977-1979 z gnojowicą bydlęcą (m. Witkowo), drugie w latach 1989-1991 z nawożeniem mineralnym NPK i obornikiem bydlęcym (m. Komorowo). Celem tych badań było także określenie stężenia składników chemicznych przenikających do wód gruntowych. Stwierdzono, że w składzie chemicznym wody gruntowej na łące nawożonej gnojowicą w dawkach rocznych 100, 200 i 400 m3·ha^-1 odnotowano stosunkowo duże stężenie azotu azotanowego, przekraczające wartość graniczną wynoszącą dla N-NO₃ 11,3 g·m^-3. Stężenie azotu azotanowego, amonowego, fosforu i potasu w wodzie na łące nawożonej tylko obornikiem (dawka 30 t·ha^-1) było mniejsze niż na nawożonej obornikiem z uzupełniającym nawożeniem mineralnym. Dawka gnojowicy 100 m³·ha^-1 (300 kg N·ha^-1) nie przyczyniała się do nadmiernego stężenia azotanów w wodzie gruntowej i na tej podstawie można by ją uznać za bezpieczną dla środowiska. W świetle ustawy o nawozach i nawożeniu, dopuszczającej roczną dawkę tylko 170 kg N·ha^-1, jest ona jednak za duża.

The study was carried out on organic meadows in Zachodniopomorskie province. Two experiments were established: first in the years 1977-1979 using cattle liquid manure (Witkowo), second in the years 1989-1991 using mineral fertilizers (NPK) and cattle dung (Komorowo). The study was aimed at estimating the concentrations of chemical components permeating to ground waters. Relatively high concentrations of nitrate-nitrogen, above the permissible standard of 11.3 g·m^-3 N-NO₃, were recorded in ground waters of meadows fertilized with 100, 200 and 400 m3·ha^-1 of liquid manure. Concentrations of nitrate- and ammonium-nitrogen, phosphorus and potassium in water of a meadow fertilized exclusively with manure (30 t·ha^-1) were smaller than of that fertilized with manure and mineral fertilizers. Liquid manure dose of 100 m³·ha^-1 (300 kg N·ha^-1) did not increase nitrate concentrations in ground water and thus could be considered safe for the environment. In view of the Act on Fertilizers and Fertilization, which allows annual dose of only 170 kg N·ha^-1 it is, however, too high.