Synantropizacja wybranych zbiorowisk łąkowych

Zbiorowiska trawiaste, podobnie jak inne zbiorowiska roślinne, podlegają przeobrażeniom wywołanym zmianami zachodzącymi w siedlisku, będącymi bezpośrednim lub pośrednim skutkiem działalności człowieka. Celem wieloletnich badań było określenie zmian we florze wybranych zbiorowisk łąkowych pod wpływem antropopresji oraz wskazanie przyczyn i stopnia ich synantropizacji. Ocenę synantropizacji wybranych zbiorowisk, występujących w dolinach większych rzek Wielkopolski, opracowano na podstawie analizy ok. 3200 zdjęć florystycznych. Posługiwano się wskaźnikami: synantropizacji, apofityzacji i antropofityzacji. Do oceny warunków siedliskowych zastosowano liczby wskaźnikowe Ellenberga, a wpływ zakresu synantropizacji flory łąk i pastwisk na różnorodność florystyczną określono wskaźnikiem Shannona-Wienera H'. Największe zmiany powstałe w wyniku antropopresji stwierdza się w zespołach klasy Molinio-Arrhenatheretea, szczególnie z rzędu Arrhenatheretalia. Zbiorowiska siedlisk bagiennych z klasy Phragmitetea oraz trwale lub okresowo z klasy Molinio-Arrhenatheretea rzędu Molinietalia są bardziej odporne na inwazję obcych gatunków związanych z działalnością człowieka. Synantropizacja flory zbiorowisk łąkowych wpływa na liczbę gatunków i ich różnorodność florystyczną zależnych od aktualnego stadium sukcesji.

Grass communities, similarly to other plant communities, undergo various transformations caused by habitat changes resulting, directly or indirectly, from human activity. The aim of the long-term study was to determine changes in the flora of some selected meadow communities affected by the human impact and to indicate the causes and extent of its synanthropisation. The assessment of synanthropisation of selected communities in the valleys of major rivers in Wielkopolska was based on some 3200 floristic surveys. The following indices were used: the index of synanthropisation and anthropophytisation. Site conditions were assessed with Ellenberg's index numbers, while the influence of synanthropisation on floral diversity of meadows and pastures was determined with the Shannon-Wiener's index. Floristic analysis of the examined communities revealed the greatest anthropogenic changes in associations of the Molinio-Arrhenatheretea class, especially from the Arrhenatheretalia order. On the other hand, marsh communities from the Phragmitetea class and from sites with variable moisture content from the Molinio-Arrhenatheretea class of the Molinietalia order exhibited a higher resistance to invasions of alien species associated with human activities. Floral synanthropisation of meadow communities affects the number of species and their floristic diversity. These values depend on the current stage of succession.