Analiza stopnia dźwigni łącznej

W artykule zaprezentowano metodę analizy czynnikowej stopnia dźwigni łącznej - DTL, który mierzy ryzyko przedsiębiorstwa czy przedsięwzięcia inwestycyjnego. Wysoki poziom DTL sygnalizuje rosnące ryzyko, a ze względu na rangę tego kryterium, celowa jest identyfikacja zjawisk kształtujących DTL oraz siły ich wpływu nań. W pokazanym modelu DTL stanowi zmienną objaśnianą, która jest funkcyjnie uzależniona od pięciu innych wskaźników - zmiennych objaśniających: wskaźnika marży brutto, udziału kosztów stałych w sprzedaży, stopy oprocentowania obcych kapitałów, rotacji aktywów oraz mnożnika kapitału własnego. Wskaźniki te są wyrazem decyzji przedsiębiorstwa zarówno w sferze operacyjnej, jak i finansowej. Model ma postać hierarchicznego układu wskaźników, tzn. "piramidy" i - jak przedstawiono to w artykule w oparciu o dane liczbowe - z łatwością może być narzędziem diagnozowania ryzyka dla okresów przeszłych lub symulatorem decyzji planistycznych.

The paper provides for a method of the factor analysis of the Degree of Total Leverage (DTL) used to measure the risk of an enterprise or an investment undertaking. A high DTL indicates a growing risk, and due to the importance of that criterion it is relevant to identify the phenomena which determine the DTL and the strength of their impact on the DTL. In the presented model the DTL is a dependent variable, which is functionally determined by five other indicators, i.e. dependent variables: the gross margin indicator, the share of fixed costs in the sales, the rotation of assets and the multiplier of own capital. These indicators express the management's decisions concerning both the operational and the financial issues. The model is a hierarchical system of indicators, which means that it has the form of a pyramid, and, as evidenced in the paper on the basis of the numerical data, it can easily serve as an instrument for diagnosing risk for the past periods or a simulator of planning decisions.