Właściwości i urodzajność gleb polski - podstawą kształtowania relacji rolno-środowiskowych

Jakość polskich gleb należy do najniższych w Europie. Potencjał produkcyjny przeciętnego hektara naszych gleb odpowiada potencjałowi przeciętnych 0,6 ha gruntów ornych krajów Unii Europejskiej. Dlatego najważniejsze jest racjonalne gospodarowanie zasobami gleb w świetle właściwego funkcjonowania ekosystemów i ochrony gleb wysokiej produktywności. Analizy chemiczne naszych gleb wskazują na: zmniejszenie zawartości węgla organicznego (10 - 20%) w ciągu ostatnich 30 lat, wysoki poziom ich zakwaszenia, naturalną zawartość metali ciężkich w 78,3% ogólnej powierzchni polskich gleb. Gleby rdzawe zaliczane do kompleksu 7 - żytniego najsłabszego, powinny być stopniowo wycofywane z produkcji i przeznaczone na inne cele, np. pod zalesienie. Większość gleb rdzawych, zaliczanych do kompleksu 6 - żytniego słabego, pozostanie istotnym ogniwem zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich i będzie wykorzystywana rolniczo. Istotne jednak do rozważenia są inne warunki, które umożliwią podjęcie odpowiednich decyzji odnośnie do dalszego ich użytkowania, a mianowicie: rynkowość, agroekologiczne warunki gospodarowania, a przede wszystkim stosunek gruntów ornych do użytków zielonych, możliwości ulepszania gleb oraz socjalno-ekonomiczne uwarunkowania.

The quality of Polish soils belongs to the poorest in Europe. The productive potential of an average hectare of Polish soils equal to the potential of 0.6 ha of arable lands in European Union. That is why so important is the management of soil resources in the context of proper functioning of ecosystems and protection of highly productivity soils. Chemical analyses of our soils showed: - the decrease (by 10–20%) of organic carbon content during the last 30 years; - their high acidity; - a natural content of heavy metals in 78,3% of the total area of Polish soils. Cambic Arenosols, classified to the rye poorest soils (complex 7) should be gradually excluded from production and used for other purposes (forests etc.). Most of Cambic Arenosols classified as poor rye soils (complex 6) will remain an important element of sustainable rural development and be used for crop production. It is, however, important to consider other conditions that would help in making decisions about their future use such as: marketability, agro-environmental conditions (especially the ratio of arable lands to grasslands), possibilities of land improvement and socio-economic conditions.