Koszty spełnienia wymogów zarządzania gospodarstwami rolnymi położonymi na obszarach szczególnie narażonych na zanieczyszczenie azotanami pochodzenia rolniczego a konkurencyjność gospodarstw

Wskazanie całego obszaru Polski, jako szczególnie narażonego na zanieczyszczenie azotanami pochodzenia rolniczego wpłynie na kondycję ekonomiczną gospodarstw rolnych oraz spowoduje zmianę ich zarządzania na zrównoważone. Rolnicy powinni zarządzać składowaniem i przechowywaniem odchodów zwierzęcych w sposób zrównoważony, zgodny z wymogami środowiskowymi (dyrektywa azotanowa). W niniejszym artykule przedstawiono wymagania kierowane do rolników, których gospodarstwa są położone na OSN (obszary szczególnie narażone na zanieczyszczenie azotanami pochodzenia rolniczego). Wymagania te przekładają się na konkretne koszty, jakie będą zmuszeni ponieść respektujący je rolnicy. Wskazano jakie koszty w skali kraju poniosą rolnicy, których gospodarstwa są położone na 4,56% obszaru Polski zaliczonego do OSN oraz jakie koszty poniosą rolnicy, gdy cały kraj zostanie zakwalifikowany do OSN. W ostatniej części artykułu dokonano analizy zmian możliwości konkurencyjnych polskich gospodarstw rolnych związanych z zaliczeniem całego kraju do OSN. Koszt zarządzania na gospodarstwo, bez zwierząt trawożernych, z tytułu położenia na OSN wynosi 3 079 zł, natomiast na gospodarstwo ze zwierzętami trawożernymi – 3 227 zł. Poniesienie takich kosztów wpłynie na zmianę zdolności konkurencyjnych gospodarstw. Jeśli cały obszar kraju zostanie zaliczony do OSN, wówczas spośród wskazanych jako konkurencyjne 204 tys. gospodarstw rolnych – 76 tys. takiej zdolności nie osiągnie w latach 2014–2020. Zdolności konkurencyjne utrzyma jedynie ok. 130 tys. gospodarstw. Koszty spełnienia wymogów środowiskowych gospodarowania na OSN w skali kraju w sytuacji, gdy jest do nich zakwalifikowane 4,56% jego powierzchni to 277 mln zł. Jeśli do OSN będzie zaliczony obszar całego kraju, koszty te ulegną zwielokrotnieniu i wyniosą 6 082,5 mln zł.

Indication of the whole Poland as nitrate vulnerable zone (NVZ) will affect economic conditio of farms and switch their management to the sustainable one. Farmers should manage manure in sustainable way to comply with environmental requirements (Nitrate Directive). This article shows the requirements imposed on farmers, costs for the country and costs for 4.56% area indicated as NVZ. The cost of managing farm without ruminants situated in NVZ amounts 3 079 PLN. However, the cost of a farm with ruminants located in NVZ amounts 3 227 PLN. These costs of farms will change their competitive abilities. If the whole country will be designated as vulnerable zone, 76 thousand farms out of 204 thousand lose their competitiveness in the years 2014–2020. The cost for the country to meet the requirements of environmental management in 4.56% areas designated as NVZ amounts 277 million PLN, but these costs will multiply to 6 082.5 million PLN if the whole country is set as NVZ.