Różnorodność gatunkowa użytkowanych i nieużytkowanych łąk w dolinie rzeki górskiej - Bystrzycy Dusznickiej

W pracy przedstawiono wpływ użytkowania rolniczego na skład gatunkowy roślinności terenów zadarnionych i ich różnorodność biologiczną w dolinie Bystrzycy Dusznickiej, położonej w Kotlinie Kłodzkiej w Sudetach Środkowych. Porównano powierzchnie użytkowane i nieużytkowane. W wyniku badań określono przynależność fitosocjologiczną zbiorowisk, bogactwo gatunkowe, różnorodność gatunkową i wartość użytkową roślinności. Skład gatunkowy określono za pomocą zdjęć fitosocjologicznych (288) wykonanych metodą Brauna-Blanqueta, bogactwo gatunkowe - na podstawie liczby gatunków występujących na powierzchniach badawczych, różnorodność gatunkową - za pomocą wskaźnika Shannona-Weavera (Kryszak, 2001; Magurran, 1988), a wartość użytkową gatunków traw i dwuliściennych - zgodnie z ogólnie przyjętymi kryteriami (Filipek, 1973: Moraczewski, 1986). Stwierdzono, że większość zbiorowisk występujących w badanej dolinie należy do klasy Molinio-Arrhenatheretea. Prawie wszystkie zbiorowiska charakteryzowały się niezbyt dużą liczbą gatunków na powierzchniach próbnych, jednak można stwierdzić, że na powierzchniach użytkowanych było ich więcej. Nie stwierdzono wyraźnych różnic wskaźnika różnorodności między zbiorowiskami użytkowanymi i nieużytkowanymi. Użytkowane powierzchnie charakteryzowały się większą liczbą wartościowych gospodarczo gatunków roślin. Na nieużytkowanych zaobserwowano naloty drzew i krzewów.

The effect is presented of agricultural land use on species composition of grasslands and their biodiversity in the Bystrzyca Dusznicka valley situated in Kłodzko Valley in the Middle Sudeten. Cultivated and uncultivated grounds were compared. Studies of vegetation included syntaxonomy of communities, species richness, biodiversity and practical values of vegetation. Species composition was determined with phytosociological releves made with the Braun-Blanquet method. Species richness was expressed as the number of species on studied plots. Species diversity was calculated with the Shannon-Weaver index and practical value of grasses and dicotyledons was estimated according to common criteria. Most communities in the valley were found to belong to the class Molinio- -Arrhenatheretea. Almost all communities were characterised by a moderate number of species though the numbers were higher on cultivated plots. No significant differences were found in the diversity index between cultivated and uncultivated communities. The former had a greater number of economically valuable plant species. Invasion of trees and shrubs was observed on uncultivated plots.