The aim of the study was to demonstrate a relationship between the type/mass of harvester heads and their maximum cutting diameter. The study evaluated heads for felling, delimbing, and bucking trees, mounted on an extensible boom, with a chain saw and feed rollers, designed principally for coniferous stands. The heads included in the study were mostly products of European manufacturers: AFM, CTL, Kesla, Keto, Komatsu, Konrad, Logmax, Logset, Moipu, Ponsse, Rottne, Silvatec, SP Maskiner, and Viking. The analysis was based on technical specifications provided by the producers. The results were analyzed statistically by ANOVA and T-Tukey's multiple confidence intervals at the level of significance α=0.05. The trend lines were fitted by the method of least squares. The slopes of linear regression lines representing the mass of harvester heads by particular manufacturers as a function of their maximum cutting diameter differ considerably from one producer to another: 22.5 for Logset, 22.5 for Ponsse, 30.4 for Keto, 33.9 for Kesla, 40.7 for SP Maskiner, 57.1 for Logmax, 66.5 for Komatsu, and 78.2 for AFM. Keto Forst Ecolit weighing 297 kg, designed for felling the thinnest trees (of up to 30 cm in diameter) is the lightest European harvester head with feed rollers and a chain saw. By contrast, Keto 825TS, weighing 2450 kg is the lightest head capable of felling, delimbing, and bucking the thickest trees (of up to 102 cm in diameter). Heads for final felling and thinning with a maximum cutting diameter of 60-70 cm have the largest percentage (31.5%) in European harvester heads offered on the market. The smallest percentage (5.6%) is noted for thinning heads with a maximum cutting diameter of up to 40 cm. There is a positive correlation between the mass of harvester heads and their maximum cutting diameter. Harvester heads designed for felling or for felling and thinning are statistically heavier than smaller types of heads. There is, however, no statistically significant difference in mass between heads for thinning and heads for thinning and felling. A head by the same manufacturer, with a maximum cutting diameter greater by 10 cm, is heavier by 225-782 kg, depending on the manufacturer.
Celem pracy było wykazanie zależności między typem/masą głowicy harwesterowej a jej przydatnością do pozyskiwania drewna w różnych grupach wymiarowych drzew. Ocenie poddano głowice ścinkowo-okrzesująco-przerzynające, przeznaczone do mocowania wysięgnikowego, wyposażone w piłę łańcuchową oraz rolki napędowe, przeznaczone głównie do pozyskiwania drewna w drzewostanach iglastych. Badaniami objęto głowice producentów europejskich: AFM, CTL, Kesla, Keto, Komatsu, Konrad, Logmax, Logset, Moipu, Ponsse, Rottne, Silvatec, SP Maskiner i Viking. Analizę przeprowadzono na podstawie danych technicznych przedstawionych przez oferentów. Uzyskane wyniki poddano analizie statystycznej przy wykorzystaniu metody analizy wariancji i wielokrotnych przedziałów ufności T-Tukeya, przy założonym poziomie istotności α=0,05. Linie trendu dopasowano metodą najmniejszych kwadratów. Współczynnik kątowy prostych regresji, wyznaczonych dla ich masy w funkcji ich maksymalnej średnicy cięcia, dla głowic każdego producenta jest inny i wynosi: Logset - 22,5, Ponsse - 22,5, Keto - 30,4, Kesla - 33,9, SP Maskiner - 40,7, Logmax - 57,1 i Komatsu - 66,5, AFM - 78,2. Najlżejszą produkowaną w Europie głowicą rolkową wyposażoną w piłę łańcuchową jest Keto Forst Ecolit o masie 297 kg, która przeznaczona jest do ścinania najcieńszych drzew (o średnicy do 30 cm). Z kolei najlżejszą głowicą umożliwiającą ścinkę, okrzesanie i przerzynkę najgrubszych drzew (o średnicy do 102 cm) jest Keto 825TS o masie 2450 kg. Głowice zrębowotrzebieżowe (o maksymalnej średnicy ścinki z przedziału 60-70 cm) stanowią największy udział (31,5%) wśród europejskich głowic harwesterowych. Najmniejszy udział w rynku (5,6%) obejmują głowice trzebieżowe (o maksymalnej średnicy ścinki do 40 cm). Istnieje dodatnia korelacja między masą głowicy harwesterowej a jej średnicą cięcia, a także głowice zrębowe i zrębowo-trzebieżowe swoją masą odbiegają statystyczne od mniejszych typów głowic. Natomiast brak statystycznej różnicy w masie pomiędzy głowicami trzebieżowymi i trzebieżowo-zrębowymi. Zamiana głowicy na głowicę tej samej firmy, ale o większej o 10 cm maksymalnej średnicy ścinki skutkuje zwiększeniem jej masy, zależnie od producenta, o 225-782 kg.
