Biologiczne i ekonomiczne skutki zaniechania nawożenia azotem upraw jęczmienia jarego i pszenżyta jarego

Do lat 90. minionego wieku najważniejszym kryterium uprawy zbóż było uzyskanie wysokich plonów. Obecnie wśród tych kryteriów zarysowują się nowe tendencje i coraz większego znaczenia nabiera jakość produkowanego ziarna. Zwiększenie produkcji biomasy różnych gatunków roślin najczęściej uzyskuje się poprzez wzrost nawożenia azotem często z różnym skutkiem dla środowiska naturalnego Doświadczenia przeprowadzono w latach 1997-2006 na glebie płowej w stacji Złotniki należącej do Akademii Rolniczej im. Augusta Cieszkowskiego w Poznaniu. Obiekty doświadczalne stanowiły dwa poziomy nawożenia azotem (0 i 100 kg Nźha-1 ). Duża zmienność warunków pogodowych w latach badań wpływała na plon jęczmienia jarego i pszenżyta jarego oraz efekty zaniechania nawożenia azotem. Uprawa pszenżyta jarego bez nawożenia azotem obniżyła plon ziarna o 0,92 tźha-1, a w jęczmieniu jarym o 0,45 tźha-1 w porównaniu do pól nawożonych. Badania wykazały, że plony ziarna obu zbóż nie były silnie skorelowane z komponentami plonowania i nie stwierdzono zmiany siły związku na skutek nawożenia azotem. Zaniechanie stosowania azotu obniżyło nadwyżkę bezpośrednią z uprawy obydwu gatunków zbóż.

The experiment was carried out at Złotniki Experimental Station that belongs to August Cieszkowski, Agricultural University in Poznań on a sandy loam soil classified as Albic Luvisols in 1997-2006. Treatments included two levels of nitrogen fertilization (0 and 100 kg Nźha-1). High variation of weather conditions reflected in grain yield of spring barley and spring triticale and in effects of nitrogen fertilization desisting. Growing of spring triticale without nitrogen fertilization decreased the grain yield about 0.92 tźha-1 compared to fertilized field. For spring barley this kind of difference was lower and reached 0.45 tźha-1. The research shows that the grain yield of both cereals was not closely correlated with its components and no difference according to N fertilization was observed. Desisting of nitrogen fertilization decreased value of direct surplus for both species.