Ponadczasowe ideee Marii Grzegorzewskiej we współczesnej polskiej pedagogice specjalnej

Wprowadzenie: Życie i wielopłaszczyznowa działalność Marii Grzegorzewskiej (1887–1967) są cennym źródłem historycznym. Jednak tym, co jest najbardziej nieocenione w twórczości prekursorki polskiej pedagogiki specjalnej, jest ponadczasowość jej idei. Cel badań: W artykule podjęto próbę wskazania wpływu Marii Grzegorzewskiej na rozwój współczesnej nauki i praktyki pedagogicznej. Stan wiedzy: Przybliżono nie tylko działalność naukową, organizacyjną i edukacyjną Marii Grzegorzewskiej, dotyczącą surdopedagogiki, oligofrenopedagogiki i pedeutologii, ale również jej poglądy. Podsumowanie: Ukazano, że pomimo upływu czasu pedeutologiczne, deontologiczne i aksjologiczne koncepcje Marii Grzegorzewskiej nie straciły na aktualności, ponieważ są oparte na uniwersalnych wartościach, które stanowią fundament pracy nauczyciela-wychowawcy.

Introduction: The life and multifaceted activity of Maria Grzegorzewska (1887–1967) are a valuable historical source. However, what is most invaluable in the work of the precursor of Polish special pedagogy is the timelessness of her ideas, the echoes of which still resound today. Research Aim: The article attempts to indicate the influence of Maria Grzegorzewska on the development of modern pedagogical science and practice. Evidence-based Facts: Not only the scientific, organizational and educational activities of Maria Grzegorzewska, concerning surdopedagogy, oligophrenopedagogy and pedeutology, but also her views, which have a timeless character, were brought closer. Summary: It has been shown that despite the passage of time, Maria Grzegorzewska’s pedeutological, deontological, and axiological concepts have not lost their relevance, because they are based on universal values that are the foundation of the teacher-educator’s work.