Środki publiczne a pomoc dla banków. Przypadek Carige Banca

Celem artykułu jest wskazanie na okoliczności, w jakich państwo może angażować środki publiczne w pomoc dla banków. Wskazuje się, że środki te nie mogą, co do zasady, być kierowane do instytucji finansowych, które mają problemy finansowe z własnej winy (np. złego zarządzania). Nie mogą też być udzielane instytucjom, których likwidacja nie zagrażałaby interesowi publicznemu. Wskazuje się na ogólne reguły ratowania banków, które zawiera Dyrektywa o restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków. Artykuł podaje przykłady, w których pomoc państwa może być uznana przez Komisję Europejską za zgodną z przepisami UE. Na podstawie informacji (głównie od KE) przeprowadzono analizę przypadków, kiedy to wspomaganie banków było zaakceptowane przez KE. Podkreślono, że dzieje się tak, gdy państwo działa na zasadach rynkowych, tj. kiedy za udzielenie np. gwarancji otrzymuje wynagrodzenie, jakie uznałby inwestor prywatny. Opisano przypadek nieistniejącego już Banca Carige i wysiłki rządu włoskiego na rzecz jego ratowania. Wnioski sformułowane na tej podstawie wskazują na próby takich działań nie zawsze zgodne z przepisami o pomocy państwa, co, niestety, można obserwować również w innych państwach członkowskich.

The main aim of this paper is to clarify circumstances where a member state could engage public money in rescue of ailing banks. It is explained that these funds cannot be directed to financial institutions that have financial problems because of their fault (ex. errors in management). They cannot neither be granted for institutions whose liquidation would not jeopardise the public interest. The main rules on rescuing banks are indicated that are embedded in the Directive on banks’ recovery and resolution. Article provides examples when the state aid could be recognised by the European Commission as compliant with EU regulations. On the basis of information (mainly from the EC) analysis has been performed of cases when such rescue packages were accepted by the EC. It has been indicated that such acceptance was granted when a state acts according to market rules, i.e. when, for example, for a guarantee a state receives remuneration that would be accepted by a private investor. A case of liquidated Carige Banca and efforts of the Italian government to rescue it have been described. Conclusions drawn on this base show that attempts of these activities are not always in line with EU regulations and that sometimes can be seen also in other member states.