O związkach filozofii form symbolicznych z psychologią postaci

Pojęcie symbolicznej pregnancji uchodzi w opinii wielu badaczy za kluczowe pojęcie Cassirerowskiej filozofii form symbolicznych. Właściwe zrozumienie tego pojęcia i jego miejsca w systemie filozoficznym Cassirera pozwala na ugruntowanie tej koncepcji oraz uchwycenie mechanizmu podziału i struktury form symbolicznych. Pojęcie symbolicznej pregnancji ma swoje źródło w teorii Gestalt. W dokonaniach Berlińskiej Szkoły Psychologii Postaci Cassirer widział najważniejszy przykład generalnej tendencji myśli naukowej, zgodnie z którą pojęcie funkcji ma prymat nad pojęciem substancji, a idea systematycznej całości nad pojęciem pierwotnych elementów. Przedstawione w niniejszym artykule wzajemne związki Cassirerowskiej myśli z myślą gestaltystów dają wyobrażenie o zakresie projektu filozofii form symbolicznych, która ma za zadanie objąć wszystkie możliwe dziedziny rozwoju ludzkiego ducha.

The concept of “symbolic pregnancy” is in the opinion of many scholars one of the key concepts in Ernst Cassirer’s philosophy of symbolic forms. Without a proper understanding of its conceptual frame Cassirer’s philosophy lacks a consistent foundation. The concept “symbolic pregnancy” offers a mechanism of the distinction of symbolic forms. The newest investigations (also on unpublished or less known, neglected writings of the philosopher) has shown that the key-notion of “symbolic pregnancy” has its roots in Gestalt Theory (Gestalt Psychology). In this school Cassirer saw the most important example of a general tendency in scientific thought, according to which the primacy of the notion of “function” had to override the primacy of the notion of “substance”, the idea of “integrated whole” the notion of “primary elements”.