Filozofia i uniwersytet techniczny

W tej wypowiedzi, poświęconej relacji pomiędzy humanistyką (filozofią w szczególności) i uczelnią techniczną analizuję paradoks, który powstaje przy jednoczesnej akceptacji czterech twierdzeń: (1) politechniki coraz wyraźniej wykazują aspiracje uniwersyteckie i nabywają cech uniwersytetu; (2) nieodłączną częścią klasycznego uniwersytetu są nauki społeczne i humanistyczne, w tym filozofia; (3) na całym świecie odnotowuje się głęboki kryzys klasycznego uniwersytetu oraz zanik legitymizacji społecznej dla życia poświęconego badaniom humanistycznym; (4) to właśnie mentalność i cywilizacja techniczna jest odpowiedzialna za ten kryzys. Staram się usunąć ten paradoks przez wykazanie fałszywości stwierdzenia (4). W konkluzji stwierdzam nie tyle odwrót od humanistyki, co nihilistyczną tendencję obecną w stosunku nowoczesnych społeczeństw do wiedzy w ogóle.

In this report, devoted to the relation between the humanities (especially philosophy) and technical high schools, I analyse the paradox emerging when four claims are accepted: (1) technical high schools demonstrate more and more clearly university aspirations and get properties of the university; (2) the humanities and social sciences are an inherent part of the classical university; (3) in all the world a deep crisis of the classical university occurs; also the social legitimization of the life disinterestingly concentrated on knowledge disappears; (4) the technical mentality and the technical civilization are responsible for this crisis. It is easily seen that the last claim is contradictory to the first one. I try to indicate the sources of this paradox by demonstrating the falsity of claim (4). In conclusion, I maintain a real nihilistic tendency present in the attitude of modern societies toward knowledge.