Od sztuk widowiskowych do kina atrakcji, czyli o intermedialności triku filmowego

W swym artykule Dębski zwraca uwagę na intermedialne powiązania kinematografu i jego zakorzenienie w XIX-wiecznej sztuce widowisk. Odwołując się do prac Toma Gunninga, André Gaudreaulta czy Martina Loiperdingera, a także opierając się na przykładach niemieckich i wrocławskich (m.in. spektakle Eden-Theater Schenka, przedstawienia Teatru Liebicha, reklamy latarniane Fiedlera), ukazuje szeroki kontekst początków kinematografii. Wskazuje także na pokrewieństwo trików filmowych ze „sztuczkami” znanymi ze starszych mediów (teatr iluzji, latarnia magiczna, teatr mechaniczny) i dekonstruuje mit, jakoby Méliès wynalazł „pierwszy trik filmowy”. Autor podkreśla ponadto bogactwo i różnorodność wczesnego kina atrakcji, dla którego charakterystyczna była „radość eksperymentowania”.

In his article, Dębski draws attention to the inter-media links of cinematography and its roots in the nineteenth century culture of spectacles. By referencing the work of Tom Gunning, Andre Gaudreault, and Martin Loiperdinger, and analysing German and Wrocław based examples (eg. Schenk’s Eden-Theater spectacles, plays of the Liebich’s theatre, Fiedler’s advertisements of magic lanterns), he shows the broad context of the beginnings of cinematography. He also points to the affinity of film tricks with “tricks” known from the older media (theater illusion, magic lantern, mechanical theater) and deconstructs the myth that Melies invented the “first movie trick”. The author further emphasizes the richness and diversity of the early cinema of attraction, which was characterized by the “joy of experimentation”.