O zaślepieniu, nieprzejrzystości i reinkarnacji. „Zaćma” Ryszarda Bugajskiego

Nadgrodkiewicz poddaje analizie wybrane sceny z filmu Zaćma (2016) w reżyserii Ryszarda Bugajskiego. Głównym kontekstem interpretacyjnym jest dla autora tradycja tak zwanego filmu pasyjnego – subgatunku w obrębie kina religijnego – który zasadza się na ponawianej ewokacji archetypowego obrazu Męki Jezusa Chrystusa i poddawaniu go rozmaitym artystycznym przetworzeniom w dziele filmowym. Autor dowodzi, że Zaćma może być postrzegana jako film, który w swej głębokiej, onirycznej warstwie narracyjnej jest swoistym remakiem tematu pasyjnego. Dla poparcia tej tezy Nadgrodkiewicz szkicuje teoretyczny model wędrówki toposu Drogi Krzyżowej i uznaje film Bugajskiego za dzieło, które w pewnym sensie ukrywa przed widzem swój status remake’u. Tekst zamyka metafora reinkarnacji jako wiecznotrwałej wędrówki toposów.

In his article Nadgrodkiewicz presents an analysis of selected scenes from the movie Blindness (Zaćma; 2016) directed by Ryszard Bugajski. For the author the main interpretative context is the tradition of the passion film - a subgenre within religious film - which is based on reiterated evocation of the archetypical image of the Passion of Jesus Christ that undergoes different artistic transformations in a movie. The author argues that Blindness can be perceived as a film that in its deep, oneiric layer of narration reveals itself as a peculiar remake of the passion theme. In order to reinforce the thesis Nadgrodkiewicz proposes a theoretic model of the wandering of the topos of the Way of the Cross and then states that Bugajski’s film in some sense disguises itself in the viewer’s eyes, hiding its status of a remake. The article is recapitulated with the metaphor of the reincarnation as an everlasting wandering of the topoi.