Triumf niewoli. O pięciu filmach antyfaszystowskich z Andrzejem Barańskim rozmawia Paweł Jaskulski

Rozmowa z Andrzejem Barańskim skupia się wokół jego dzieł krótkometrażowych, spośród których sam reżyser wyróżnił pięć filmów o wymowie antyfaszystowskiej: Lexikon 32, Konstrukcja, Historia żołnierza, Kabaret oraz Cudze dzieci. Barański w odróżnieniu od swojej twórczości fabularnej zajmuje się w nich tematyką wojenną. Wszystkie wymienione wyżej filmy wymykają się jednoznacznej klasyfikacji gatunkowej. Składają się ze zmontowanych ilustracji, zdjęć, haseł encyklopedycznych. Czy to jeszcze filmy dokumentalne czy już animowane? Jakie jest ich przesłanie? Barański szuka odpowiedzi na te pytania, dokładnie analizując poszczególne sekwencje filmów, selekcję materiału, specyfikę pracy przy stole ikonograficznym. Opowieść reżysera zawiera również istotny wątek biograficzny. Barański okazuje się znakomitym analitykiem własnych dzieł; co ważne, tych najmniej znanych. Dzięki temu cała filmografia artysty zyskuje nowy kontekst.

The interview with Andrzej Barański focuses on his short works, from which the director himself has selected five anti-fascist films: Lexikon 32, Construction, History of the Soldier, Cabaret, Other People’s Children. In these films, Barański, in contrast to his feature films, deals with the theme of war. All the above-mentioned films elude the unambiguous classification of species. They consist of assembled illustrations, photos, encyclopaedic entries. Are these still documentaries or animated films? What is their message? Barański looks for the answers to these questions, carefully analysing individual film sequences, material selection, and the specificity of the work at the iconographic table. The director’s story also contains an important biographical thread. Barański turns out to be an excellent analyst of his own works; including, what is im- portant, the least known ones. Thanks to this, the artist’s entire filmography gains a new context.