Nie tylko „Teleranek”. (Nie)obecność filmów zagranicznych w Telewizji Polskiej w stanie wojennym

Artykuł prezentuje analizę programu Telewizji Polskiej czasu stanu wojennego ze szczególnym uwzględnieniem filmów i seriali zagranicznych. Punktem wyjścia jest konstatacja, że w okresie tym nastąpiło drastyczne odwrócenie proporcji między produkcjami importowanymi z krajów zachodnich i socjalistycznych. Przywołując wypowiedzi ówczesnych przedstawicieli władzy i publicystów, autor rekonstruuje narracje na temat sposobu tworzenia ramówki. Analiza ilościowa filmów i seriali w programie telewizyjnym pogłębia refleksję na temat praktyk decydentów telewizyjnych, którzy uwzględniając konieczność działania propagandowego, musieli jednocześnie dbać o atrakcyjność oferty. Nie było to łatwe zadanie w sytuacji ograniczonych środków finansowych i presji politycznej. Aby mu podołać, włodarze telewizji byli w stanie sięgnąć nawet po filmy kontrowersyjne, wcześniej niedopuszczone do emisji, np. Swobodnego jeźdźca (Easy Rider, 1969) Dennisa Hoppera, którego analiza wieńczy artykuł.

The article presents an analysis of the Polish Television programme during the martial law period, with particular emphasis on foreign films and series. The starting point is the statement that in this period there was a drastic reversal of the proportion between productions imported from Western and socialist countries. Recalling the statements of the then representatives of the authorities and journalists, the author reconstructs narratives on how to create a TV schedule. The quantitative analysis of films and series in the television programme deepens the reflection on the practices of television decision-makers, who, taking into account the need for propaganda, at the same time had to ensure the attractiveness of the offer. It was not an easy task in a situation of limited financial resources and political pressure. To cope with it, television authorities were able to reach even for controversial films, previously not allowed to broadcast, e.g. Easy Rider (1969) by Dennis Hopper, which analysis is to be found in the last paragraph of the article.