Badanie jakości komunikacji werbalnej pilota z otoczeniem w warunkach występowania dużych przeciążeń liniowych

W artykule przedstawiono wyniki prac analitycznych realizowanych w Instytucie Technicznym Wojsk Lotniczych w zakresie możliwości prowadzenia i analizy komunikacji werbalnej pilota w kabinie wielozadaniowego samolotu wojskowego, w warunkach oddziaływania na niego dużych przeciążeń liniowych występujących podczas wykonywania manewrów. Omówiono wybrane pokładowe systemy komunikacji werbalnej i rejestracji mowy pilota stosowane na statkach powietrznych eksploatowanych w Siłach Zbrojnych RP. Szczególną uwagę zwrócono na problemy badawcze związane z budową zintegrowanych systemów awionicznych, werbalnie wspomagających pracę pilota i rejestrujących jego mowę oraz omówiono specjalistyczne metody badawcze wykorzystywane do fonoskopijnych badań mowy i nieartykułowanych parametrów głosu, a także innych dźwięków pochodzących z kabiny statku powietrznego (tzw. tło akustyczne). Zaprezentowano przykładowe zapisy i wyniki analizy korespondencji werbalnej pilota oraz przedstawiono zakres zastosowania tych wyników w przyszłych pracach badawczych (m.in. w warunkach oddziaływania dużych przeciążeń liniowych wytwarzanych na wirówce przeciążeniowej).

The paper presents the results of analytical works implemented in the Air Force Institute of Technology in terms of the possibilities of conducting and analysing the pilot’s verbal communication in the multi-purpose aircraft cockpit, under conditions of influence of large linear loads, which occur during the performance of manoeuvres. The selected on-board verbal communication and the pilot’s speech recording systems used in the aircraft operated in the Polish Armed Forces were discussed. Particular attention was paid to the research problems related to the construction of integrated avionics systems, which verbally support the pilot’s work and record his speech, but also to the methods used in the speech phonoscopic examination and inarticulate voice parameters, as well as other sounds coming from the aircraft cockpit (the so-called background noise) were presented. Sample records and analysis results of the pilot’s verbal correspondence quality under conditions of influence of large linear loads, in addition, the scope of using these results in future research works (on the high-G training) were presented.