Badania Mikołaja Witaszewskiego (1857–1918) nad kulturą muzyczną Jakutów

Celem artykułu Badania Mikołaja Witaszewskiego nad muzyką Jakutów w XIX wieku jest przedstawienie dorobku naukowego polskiego zesłańca ze szczególnym uwzględnieniem informacji muzycznych. Artykuł składa się z czterech części. Pierwsza, będąca rodzajem wstępu, przedstawia biografię badacza oraz przyczyny, dla których Witaszewski znalazł się na Syberii. W części drugiej omówiono pieśni w relacji zesłańca oraz systematyzację twórczości ustnej. W części trzeciej ukazano szamanizm oraz funkcję muzyki w ceremonii szamańskiej według badań Witaszewskiego, zaś w czwartej – jego obserwacje na temat eposu heroicznego olonho. Artykuł wzbogacają teksty dziewiętnastowiecznych pieśni jakuckich w tłumaczeniu własnym oraz ilustracje bębna szamańskiego.

My article aims to present the research achievements of Polish exile Mikołaj Witaszewski, with particular emphasis on his music studies. The article consists of four sections. In the first (introduction) I present the researcher’s biography and the reasons why he found himself in Siberia. In the second, I discuss the songs reported by the Polish exile, and a systematic classification of oral music tradition. The third part is dedicated to shamanism and the functions of music in the shamanic ceremonies according to Witaszewski’s research. The last part presents his comments on the heroic epic known as olonho. The paper comes complete with texts of 19th-century Yakut songs in my own translation, and images of the shaman’s drum.