Młody człowiek nie pachnie współczesnością. O portretowaniu postaci w filmie Jana Komasy na podstawie obrazów „Boże Ciało”, „Miasto 44” i „Sala samobójców”

Celem artykułu jest ukazanie ciągłości gatunkowej portretu w kolejnym medium oraz wskazanie nowych jego cech i elementów na podstawie trzech obrazów w reżyserii Jana Komasy: Boże Ciało, Miasto 44 i Sala samobójców. W badaniach zastosowano analizę zawartości, analizę porównawczą oraz analizę struktury dzieła filmowego. Wykorzystano również nurt semantyczny, wskazujący na znaczenie portretu w filmie. Powyższa analiza pokazała, iż portret filmowy opierający się na elementach języka filmowego nadal ma wiele wspólnego z klasycznym portretem malarskim czy fotograficznym. Charakteryzuje bohatera, jest jego podobizną, opisem, a jednocześnie dla akcji filmu jest elementem dramaturgicznym. Sposób jego wykorzystania wzmacnia styl estetyczno-gatunkowy filmowej opowieści, a portrety są nie tylko rejestracją wizerunku postaci, ale mają funkcje artystyczne.

The purpose of this article is to show the genre continuity of portraiture in the next medium and to identify its new features and elements based on three pictures directed by Jan Komasa: Corpus Christi, Warsaw 44, and Suicide Room. The research used content analysis, comparative analysis, and analysis of the structure of the film work. The semantic trend indicating the importance of portrayal in the film was also used. The above analysis showed that film portraiture based on elements of film language still has much in common with classical painting or photographic portraiture. It characterizes the protagonist, his likeness, and description, and at the same time, the action of the film is a dramatic element. The way it is used reinforces the aesthetic and genre style of the film story, and portraits are not only a registration of the character's image but have artistic functions.