Szara strefa w gospodarce a sektor finansów publicznych i system ubezpieczeń społecznych – sprzężenie zwrotne

Założeniem artykułu jest hipoteza, że między wielkością szarej strefy a wysokością stawek podatkowych i składek ubezpieczeniowych zachodzi odwrotne sprzężenie zwrotne – wyższe obciążenia finansowe firm zwiększają zakres szarej strefy. Jednakże tej hipotezy nie udało się zweryfikować pozytywnie na danych statystycznych i szacunkach szarej strefy. Na wielkość szarej strefy wpływa bowiem – oprócz niezachęcających do legalnej działalności wysokich podatków i składek ubezpieczeniowych – znacznie więcej czynników, w tym silne państwo i rozwinięta świadomość społeczna (moralność podatkowa) o bezwzględnej konieczności i potrzebie ponoszenia ciężarów podatkowych i ubezpieczeniowych.

The assumption of the article is the hypothesis that between the size of the shadow economy and the amount of tax rates and insurance premiums there is a reverse feedback – higher financial burdens increase the scope of the shadow economy. However, this hypothesis could not be verified positively on statistical data and shadow economy estimates. The size of the shadow economy is influenced by – apart from the high taxes and insurance premiums that do not encourage legal activity – much more factors, including a strong state and developed social awareness (tax morality) about the absolute necessity and need to bear tax and insurance burdens.