Konwencja o prawach osób z niepełnosprawnościami a idea traktatu o prawach osób starszych – wrogowie czy sojusznicy?

Głównym celem artykułu było udowodnienie, że Konwencja o prawach osób z niepełnosprawnościami z 2006 roku nie jest wystarczającym narzędziem ochrony wszystkich osób starszych, ponieważ nie uwzględnia specyfiki ageizmu oraz dyskryminacji ze względu na wiek starszy. Nie reguluje takich kwestii jak przemoc, zaniedbanie i wykorzystywanie osób starszych, ich wykluczenie cyfrowe, uczenie się przez całe życie, przygotowanie do starości, kształtowanie przyjaznego środowiska dla starzenia się czy też solidarność międzypokoleniowa. Aby udowodnić powyższe założenie, autorka porównała czynniki, które doprowadziły do uchwalenia Konwencji o prawach osób z niepełnosprawnościami z inicjatywą na rzecz przyjęcia globalnej konwencji o prawach osób starszych. Ponadto przeanalizowała przepisy traktatu z 2006 roku, wskazując na te, które mogą być wykorzystane jako wzorzec dla przyszłej konwencji o prawach osób starszych. Jednocześnie wskazała na obszary niechronione przez Konwencję o prawach osób z niepełnosprawnościami, a niezwykle istotne dla osób starszych. Przeprowadzona analiza doprowadziła autorkę do przyjęcia, że Konwencja o prawach osób z niepełnosprawnościami powinna posłużyć za model pozwalający na zmianę paradygmatu osoby starszej i starości. Dzięki podejściu bazującemu na prawach człowieka, podobnie jak osoby z niepełnosprawnościami, osoby starsze zaczęłyby być postrzegane nie jako biorcy pomocy, głównie medycznej, lecz jako pełnoprawni członkowie społeczeństwa. Konwencja o prawach osób z niepełnosprawnościami nie powinna zatem osłabiać motywacji przyjęcia nowej konwencji, lecz być uznana za jej przewodniczkę.

The objectives of the study are: legal characterization of the “Convention on the Rights of Persons with Disabilities”, aiming to identify the obligations contained in its provisions; a search for legal instruments to remove discrimination against persons with disabilities; a legal reflection on the modus operandi of the UN GA’s work on the Convention. I have used various methods in the study, appropriate to the objectives. The thesis is that the Convention does not expand the catalog of norms of international law. The Convention reiterates existing and universally recognized norms belonging to the core of human rights and complements them with para-norms - not designating obligations. States aware of the discrimination against people with disabilities and at the same time unable to develop a universal standard for the elimination of discrimination through affirmative action accepted the creation of a Convention without normative content and new norms. They judged that a “poor” Convention was better than no Convention. They did not negotiate the development of international human rights law, but only agreed to respect the old norms. However, no universal mechanism for raising the standard of implementation of the old norms was introduced. I positively verify the theses and meet the research objectives in this study. The legal analysis leads to a conclusion that it is a case of bad lawmaking. At the same time, given the challenge of discrimination, it is good that at least such a convention was adopted; for realistically, the choice was: this or no convention.