Wprowadzenie w błąd członka zarządu co do sytuacji finansowej spółki jako okoliczność wyłączająca winę w niezgłoszeniu wniosku o ogłoszenie upadłości – glosa krytyczna do wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 18 czerwca 2021 r., I SA/Gl 446/21

Celem glosy jest krytyczna analiza wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 18 czerwca 2021 roku, sygn. akt I Sa/Gl 446/21, dotyczącego subsydiarnej odpowiedzialności członków zarządu za zobowiązania podatkowe spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. W artykule zastosowano następujące metody badawcze: analiza formalno-dogmatyczna norm prawnych, analiza orzecznictwa i doktryny prawa. Autor glosy w przeciwieństwie do stanowiska sądu opowiedział się za poglądem dopuszczającym szeroki zakres przesłanek wyłączających winę członka zarządu w niezgłoszeniu wniosku o ogłoszenie upadłości. Postawił tezę, zgodnie z którą wprowadzenie w błąd członka zarządu co do stanu finansowego spółki może w pewnych sytuacjach być okolicznością wyłączającą winę, o której mowa w art. 116 § 1 pkt 1. lit. b Ordynacji Podatkowej. Zdaniem autora wprowadzenie w błąd członka zarządu co do stanu majątkowego spółki stanowi okoliczność wyłączającą winę członka zarządu w niezgłoszeniu wniosku o ogłoszenie upadłości, wtedy gdy członek zarządu nie zauważył oraz przy zachowaniu należytej staranności nie mógł zauważyć, że dokumentacja finansowa spółki nie jest zgodna ze stanem faktycznym. Autor nie zgodził się ze stanowiskiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, zgodnie z którym niewłaściwa ocena sytuacji finansowej spółki przez członka zarządu wynika zawsze z braku interesowania się sprawami spółki lub zaniedbań w wykonywaniu przez niego obowiązków. W ocenie autora taka ocena stanu finansowego spółki może wynikać także z innych okoliczności i mieć miejsce nawet pomimo zachowania należytej staranności przez członka zarządu, np. nierzetelnego prowadzenia ksiąg rachunkowych, zlecenia prowadzenia agresywnej księgowości przez prokurenta bez wiedzy członka zarządu.

The purpose of this commentary is to critically analyze the judgment of the Voivodship Administrative Court in Gliwice of 18 June 2021, case file I Sa/Gl 446/21, concerning subsidiary liability of management board members for tax obligations of a limited liability company. The article uses the following research methods: an analysis of legal norms in force, an analysis of judicial decisions and an analysis of views of legal scholars and commentators. In contrast to the court’s position, I opt for a view allowing a wide range of premises excluding the fault. I put forward a thesis according to which misrepresentation of a management board member about the company’s financial standing may under certain conditions constitute a circumstance excluding the fault in the failure to file a petition for bankruptcy referred to in Article 116(1)(1b) of the Tax Ordinance Act. In my opinion, misleading a management board member about the company’s financial situation constitutes a circumstance excluding the fault of the management board member for not filing the petition for bankruptcy where such member did not notice and, though exercising due care and diligence, could not notice that the company’s financial documentation is not consistent with the actual state of affairs. I do not agree with the standpoint of the Voivodship Administrative Court according to which an improper assessment of the company’s financial standing by a management board member always results from a lack of interest in the company’s affairs or negligence in the performance of his duties. In my opinion such an assessment of the company’s financial standing may also result from other circumstances and take place even despite the board member exercising due care, e.g. improper bookkeeping or ordering aggressive bookkeeping behind a board member’s back.