Ustawodawstwo antyalkoholowe na ziemiach polskich i za granicą z perspektywy polskojęzycznych periodyków abstynenckich z lat 1843-1914

Polskojęzyczne periodyki abstynenckie ukazujące się od 1843 roku w Wielkim Księstwie Poznańskim, Galicji i Królestwie Polskim oraz wydawane przez środowiska polonijne na świecie (Niemcy, Stany Zjednoczone) nie cieszyły się większym zainteresowaniem historyków, historyków medycyny czy prasoznawców i dopiero niedawno doczekały się monograficznego opracowania. Jak wynika z niniejszego artykułu prasa abstynencka może stanowić również źródło istotnych informacji dla historyków prawa. Twórcy tych pism pisali bowiem m.in. na temat ustawodawstwa antyalkoholowego na ziemiach polskich trzech zaborów oraz na świecie. Informowali czytelników nie tylko o bardzo znanej i rozpowszechnianej prohibicji, ale również mniej znanych decyzjach władz normujących produkcję, sprzedaż, eksport, import i spożycie alkoholu, takich jak: lokalopacja, system Pollarda czy system göteborski. Na ziemiach polskich obowiązywał w tym czasie m.in. monopol sprzedaży alkoholu czy propinacja, co również nie uszło uwadze twórców abstynenckich periodyków.

The Polish-language abstinent periodicals appearing from 1843 in the Grand Duchy of Poznan, Galicia and the Polish Kingdom and issued abroad by the Polish communities (Germany, the United States) did not enjoy much interest of the historians, medical historians or press experts and only recently they have got a monographic study. As from the presented article, the abstinence press can also be a source of the valuable information for legal historians. The creators of these arts wrote, among others on the subject of the anti-alcohol legislation in the Polish territories of the three partitions and in the world. They informed readers not only of the well-known and disseminated prohibition, but also less well-known decisions of the authorities regulating the production, sale, export, import and consumption of alcohol, such as: ‘lokalopacja’, the Pollard system or the Göteborg system. In Poland, at that time, the monopoly of alcohol sales or propination, which did not also escape the attention of the creators of the abstinent periodicals.