Wpływ upadku żelaznej kurtyny na zmiany ekonomiczno‑polityczno‑społeczne w Kazachstanie i Uzbekistanie

Celem pracy jest przedstawienie wpływu upadku żelaznej kurtyny na przemiany gospodarcze, polityczne i społeczne w Kazachstanie i Uzbekistanie. Rozważania skupiono na udziale krajów zachodnich w procesie transformacji gospodarczej w obu krajach poprzez zbadanie wpływu ich udziału na walkę z korupcją, ograniczenie biurokracji i popularyzację społecznej odpowiedzialności biznesu. W aspekcie politycznym i społecznym zbadano wpływ Zachodu na kształtowanie się porządku prawnego dotyczącego praw i wolności człowieka i obywatela. Głównym celem artykułu jest znalezienie odpowiedzi na pytania: jakie korzyści i straty odniósł Kazachstan i Uzbekistan, decydując się na współpracę z partnerami zachodnimi po upadku żelaznej kurtyny? czy istnieje korelacja pomiędzy wprowadzanymi zmianami a rozszerzeniem współpracy z krajami półkuli zachodniej? Znalezienie odpowiedzi stało się możliwe dzięki zbadaniu kluczowych inicjatyw legislacyjnych i wysiłków liberalizacyjnych podejmowanych przez ich rządy w latach 1991-2021. Biorąc pod uwagę, co elity polityczne chciały osiągnąć podejmując takie kroki. W procesie badawczym zastosowano następujące metody badawcze: syntezę, indukcję i dedukcję oraz analizę. Umożliwiły porównanie sytuacji w obu krajach, powiązanie przyczynowo-skutkowe między danymi działaniami rządu oraz zrozumienie i wnioskowanie na podstawie podobieństw.

The work aims to present the impact of the fall of the Iron Curtain on economic, political and social transformations in Kazakhstan and Uzbekistan. Consideration was focused on the participation of Western countries in the economic transformation process in both countries by examining the impact of their participation on combating corruption, reducing bureaucracy, and popularizing corporate social responsibility. In the political and social aspect, the influence of the West on the formation of the legal order concerning human and civil rights and freedoms was examined. The main objective of the paper is to find answers to the questions: what benefits and losses did Kazakhstan and Uzbekistan gain by deciding to cooperate with Western partners after the fall of the Iron Curtain? is there a correlation between the changes being implemented and the expansion of cooperation with countries in the western hemisphere? Finding the answer became possible by examining key legislative initiatives and liberalization efforts undertaken by their governments between 1991 and 2021. Considering what the political elite, wanted to achieve by taking such steps. The following research methods were used in the research process: synthesis, induction and deduction, and analysis. They made it possible to compare the situations in the two countries, to make causal associations between given government actions, and to understand and infer through similarities.