Przenikalność dielektryczna ośrodków porowatych - czynniki wpływające na jej zmienność

W pracy omówiono zasadnicze prawidłowości, jakim podlega jedna z podstawowych właściwości elektrycznych ośrodków porowatych, jaką jest przenikalność elektryczna (dielektryczna). Przedstawiono podstawowe rodzaje polaryzacji elektrycznej dielektryków oraz zmiany jej charakteru w zależności od częstotliwości zewnętrznego pola elektromagnetycznego. Zaprezentowano modele petrofizyczne umożliwiające pośrednią ocenę względnej przenikalności elektrycznej, zwanej często stałą dielektryczną skalnych ośrodków porowatych. Zależy ona w szczególności od charakterystyki jakościowo-ilościowej szkieletu mineralnego (fazy stałej) skały oraz płynów porowych ją nasycających, w tym przede wszystkim wody cechującej się anomalnie wysoką stałą dielektryczną.

The basic regularities, followed by one of the basic electrical properties of porous media, i.e. electric (dielectric) permittivity, are discussed in the paper. The basic types of electric polarization of dielectrics and changes of its character, depending on the frequency of external electromagnetic field, are presented. Petrophysical models enabling indirect evaluation of relative electric permittivity, frequently called dielectric constant of porous rock media, are presented. It mainly depends on the qualitative and quantitative characteristic of the mineral skeleton (solid phase) of the rock and saturating porous fluids, in that waters having anomalously high dielectric constant.