Uregulowania prawne i organizacyjne dotyczące zasady TPA (Third Part Access) w sektorze gazowniczym na przykładzie Polski i Wielkiej Brytanii

Artykuł zawiera analizę uregulowań prawnych i organizacyjnych dotyczących zasady TPA (Third Part Access) w sektorze gazowniczym na polskim rynku. Przedstawia również chwilę wprowadzania zasady TPA na polski rynek, jak również funkcjonowania jej na rynku brytyjskim. W artykule przedstawiono opis zmian dostosowawczych do wymagań Unii Europejskiej w polskim sektorze gazowniczym ze szczególnym uwzględnieniem przesyłu i dystrybucji. Uwzględnione zostały uregulowania dotyczące ustalania taryf gazowych w warunkach zliberalizowanego rynku gazu. Przedstawiono również możliwości stosowania odstępstw od zasady TPA, uregulowanych przez dyrektywę gazową. Zaprezentowano praktyczne zastosowanie zasady TPA na polskim rynku gazowniczym, uwzględniając nakłady inwestycyjne w procesie eliminowania barier w jej stosowaniu. W artykule scharakteryzowano także doświadczenia brytyjskie w procesie funkcjonowania zliberalizowanego rynku gazowniczego. Rynek ten może stanowić przykład zmian, które mogą wystąpić również w polskim sektorze gazowniczym w procesie stosowania zasady TPA. Zmiany te mogą dotyczyć: - zachowań klientów, - oferty dostawców, - poziomu cen, - struktury graczy rynkowych, - polityki PGNiG.

This paper presents the legal and organization analysis of TPA (Third Part Access) in the gas distributing business in the Polish market. There is described the situation of introduction of TPA in the Polish gas market and there is also included an analysis of British gas market. In the article there is a description of changes demanded from European Union to be put in action in the Polish gas sector, especially included the transfer and distribution. There is included the regulations of creating gas tariffs in liberated gas market. The paper also shows the possibilities of apostasy of TPA regulated by gas directive. There is presented practical site of introduction of TPA in the Polish gas market taking into consideration investments in process of eliminating barriers. This article also presents experiences of function of liberated British gas market. This market can be an example of possible changes, which can also happen in Polish gas sector in introduction of TPA. The changes can affect: - clients behaviour, - offer of gas companies, - level of prices, - structure of market players, - PGNiG's politics.