O kompakcji utworów geologicznych

W pracy przedstawiono zagadnienia związane ze zjawiskiem kompakcji utworów geologicznych. Omówiono ważniejsze pojęcia dotyczące zarówno kompakcji mechanicznej (geometrycznej), jak i kompakcji chemicznej (mineralogicznej). Scharakteryzowano ważniejsze prawidłowości dotyczące kompakcji utworów piaszczystych oraz ilastych. Dla porowatych skał osadowych przedstawiono matematyczny model opisujący nieodwracalne zmiany ich porowatości z głębokością. Zgodność wyników modelowania z danymi empirycznymi świadczy o tym, że model ten można uznać za uniwersalny model kompakcji mechanicznej skał.

The papers tackles the problems of compaction of geologic formations. The most important notions referring to mechanical (geometric) compaction and chemical (mineral) compaction have been discussed. The most relevant regularities in sandy and clayey beds have been characterized. A mathematical model describing irreversible changes in porosity with depth has been analyzed for sedimentary rocks. A good congruence of modelling and empirical data prove that the model can be treated as a universal mechanical rocks compaction model.