Rzeźba granitowego skalnego miasta Starościńskich Skał w Rudawach Janowickich (Sudety Zachodnie)

Praca zawiera opis grupy Starościńskich Skał w północnej części Rudaw Janowickich, która stanowi jedyny w polskich Sudetach przykład granitowego „skalnego miasta”. Starościńskie Skały to złożona forma ostańcowa, składająca się z szeregu skałek usytuowanych na granitowym cokole o cechach wzgórza wyspowego. Wyniki kartowania terenowego zostały przedstawione na szczegółowej mapie geomorfologicznej, zawierającej 30 wydzieleń. Głównym czynnikiem odpowiedzialnym za rzeźbę skałek jest zróżnicowany system spękań (koncentryczny i prostokątny), do którego nawiązuje dwudzielność kompleksu skalnego. Cechą charakterystyczną tej grupy skalnej jest występowanie bogatej mikrorzeźby, która świadczy o jej stabilności i długim rozwoju powierzchniowym. Niektóre elementy mikrorzeźby – nisze kloszowe – dowodzą jednak tego, że w pierwszym etapie rozwoju skałki były kształtowane podpowierzchniowo, przy istotnym udziale wietrzenia chemicznego.

The paper presents a description of the Starościńskie Skały tor group located in the northern part of the Rudawy Janowickie which is the only example of a granite rock city in the Polish Sudetes. Starościńskie Skały is a specific complex landform composed of various tors situated on a dome-like pedestal. The results of detailed field landform mapping are presented on geomorphological map, which contains 30 elements. The major factor influencing morphology of the Starościńskie Skały is a complex system of joints (sheeting and orthogonal joints) which control the shape of the residual and are responsible for morphological duality of the rock city. A characteristic feature of this tor group is the presence of varied microrelief, which indicates surface stability and protracted development at the surface. However, certain components of microrelief – flared slopes – are an evidence of subsurface chemical weathering of Starościńskie Skały tor group in the first stage of their development.