Przysłówki wprowadzające ilościową charakterystykę uczestników zdarzenia: główne opozycje znaczeniowe

Artykuł poświęcony jest polskim przysłówkom wprowadzającym ilościową charakterystykę uczestników danego zdarzenia, to znaczy z jednej strony jednostkom takim jak: pojedynczo, jednoosobowo, indywidualnie, solo, solowo z drugiej zaś – licznie, tłumnie, masowo, gromadnie, stadnie, grupowo, gremialnie, kolektywnie, kolegialnie, zespołowo, zbiorowo, chóralnie. Autorka wyróżnia i krótko omawiapodstawowe opozycje, które organizują ten podsystem znaczeń. Opozycje te są następujące: a) jeden – więcej niż jeden; b) osoba – inny organizm – coś; c) wielość ujmowana jako całość – wielość niebędąca całością; d) objęcie charakterystyką wszystkich partycypantów – brak informacji o tego rodzaju kompletności; e) komponent ilościowy jako własność stopniowalna – jako własność niestopniowalna; f) działanie – brak działania.

The article is devoted to Polish adverbs introducing the quantitative characterization of the participants of an event, that is, on the one hand, lexical units such as: pojedynczo, ‘one by one’, jednoosobowo ‘singly’, indywidualnie ‘individually’, samotnie ‘solitarily, alone’, solo, solowo ‘solo’ and on the other – licznie ‘in large numbers’, tłumnie ‘in crowds’, masowo ‘on a large scale’, gromadnie ‘in droves’, stadnie ‘in herds’, grupowo ‘in a grup, as a grup’, gremialnie, kolektywnie, zbiorowo ‘collectively’, kolegialnie ‘collegially’, zespołowo ‘as a team’, chóralnie ‘chorally’. The author distinguishes and briefly discusses the main oppositions that constitute and organize this subsystem of meanings. These oppositions are as follows: a) one individual – more than one; b) person – another organism – something; c) multiplicity conceptualized as a whole – multiplicity not being a whole; d) characterization of all the indicated participants – no information on completeness; e) quantitative component as a gradable – not-gradable trait; f) doing something – lack of action.