Innowacyjny charakter twórczości Victora Horty

W artykule przedstawiono nowatorski charakter twórczości belgijskiego architekta Victora Horty, który był jednym z pierwszych, a zarazem jednym z najwybitniejszych przedstawicieli secesji w architekturze. Jego dzieła wywarły znaczący wpływ na rozwój architektury XX w. Wśród zaprojektowanych przez Hortę obiektów na szczególną uwagę zasługują zrealizowane w Brukseli reprezentacyjne domy prywatne będące przedmiotem tego opracowania: Hôtel Tassel (1893–1894) przy Rue Paul-Emile Janson, Hôtel van Eetvelde (1897–1901) przy Avenue Palmerstone oraz Maison et Atelier Horta (1898–1901) przy Rue Américaine. Wymienione budynki zostały uznane za prace pionierskie i ogromnie istotne zarówno dla stylu art nouveau, jak i dla dalszego rozwoju architektury współczesnej. Z tego powodu w 2000 r. umieszczono je na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO. Do wyróżniających je nowatorskich cech należały otwarty plan i swobodnie zaprojektowany rzut, zdecydowane i konsekwentne wprowadzanie światła dziennego do wszystkich pomieszczeń mieszkalnych, nowoczesna i śmiało wyeksponowana konstrukcja oraz całościowy charakter koncepcji dekoracyjnej. Ważnymi elementami nowego sposobu projektowania było kreatywne czerpanie inspiracji z przyrody, stosowanie konstrukcji organicznych, wykorzystanie klatek schodowych do dystrybucji światła i powietrza, stosowanie świetlików i ogrodów zimowych, efektywne zastosowanie oświetlenia elektrycznego do tworzenia nastroju w architekturze, wprowadzanie nowatorskich systemów ogrzewania i wentylacji, ukazywanie piękna naturalnych materiałów, a także śmiałe i nowoczesne wykorzystanie żelaza i szkła. Wszystkie wymienione powyżej cechy stanowiły kwintesencję architektury XX w.

The Belgian architect Victor Horta, was one of the first and also one of the most outstanding representatives of Art Nouveau in architecture. The innovative character of his works had a significant impact on the development of 20th century architecture. Among buildings designed by Horta a group of luxury private residences in Brussels deserve special attention and therefore are the subject of this paper. These are: Hôtel Tassel (1893–1894) at Rue Paul-Emile Janson, Hôtel van Eetvelde (1897–1901) on the Palmerston Avenue and Maison et Atelier Horta (1898–1901) on the Rue Américaine. The mentioned buildings have been identified as the pioneering works, extremely important for the further development of both Art Nouveau and modern architecture. Because of this reason they were inscribed on the UNESCO World Heritage List in 2000. Their distinguishing innovative features were: open and free plan, common and consistent introduction of daylight to all living areas, modern and boldly exposed structure and the comprehensive decorative concept. Other important elements of the new design were: the creative way to derive inspiration from nature, the use of organic structure, the use of a stairway for the light and air distribution throughout the building, introduction of skylights and winter gardens, efficient use of electric lighting to create the ambience in architecture, innovative heating and ventilation systems, expressiveness of the natural materials beauty as well as bold and modern use of iron and glass. All the features mentioned above were the essence of the 20th century architecture.