Arktyczne wspólnoty wyspy Magerøya jako przykład rekonstrukcji wcześniejszych struktur przestrzennych i reaktywacji lokalnych społeczności

Artykuł poświęcony jest zrekonstruowanej i innowacyjnej architekturze najbardziej na północ wysuniętego rejonu Norwegii – Finnmarku, którego struktura osadnicza została doszczętnie zniszczona przez niemieckich okupantów zimą 1944/1945. W latach 1947–1960 przeprowadzono działania mające na celu rekonstrukcję i odbudowę spalonych arktycznych osad. Doskonałym przykładem odtworzenia i rozbudowy wcześniejszych struktur są leżące na wyspie Magerøya Honningsvåg, Gjesvær, Kamøyvær i Skarsvåg. Architekci zrekonstruowali ich klastrową organizację zabudowy, skupiającą się wokół funkcji porządkujących: kościoła/kaplicy i portu, wzbogacając dodatkowo założenia o nowe elementy. Miejscowości uzyskały w dalszym etapie rozwoju miano wiosek tematycznych: kulturowych i ekomuzeów, prezentujących historię, kulturę oraz faunę i florę regionu.

The article regards the reconstructed and innovative architecture of the northernmost region of Norway – Finnmark whose settlement structure was completely destroyed by German occupiers in the winter of 1944/1945. In the years 1947–1960 activities were started with a view to reconstruct and rebuild former arctic settlements which had previously been burned down. Perfect examples illustrating the reconstruction and development of the early structures are places situated in Magerøya island: Honningsvåg, Gjesvær, Kamøyvær i Skarsvåg. The architects reconstructed their cluster development organisation which focused around an ordering function, i.e. church/chapel and port and additionally enriching the layouts by new elements. These places at further stages of their development were given the name of thematic villages – cultural objects, eco-museums and those presenting history, culture, fauna and flora of a given region.