Economic incentives in land reclamation sector in Lithuania

The study presents the critical evaluation of existing drainage systems from legal, economical, environmental and technical viewpoints. Nearly 80% of agricultural land in Lithuania drained by underground drainage systems covers around 3 million hectares. The prevailing large scale drainage systems with a complex of engineering structures such as conducting ditches, drains and collectors, local roads, bridges or farm road-crossings, dikes, dams, water reservoirs, pumping stations for irrigation and for drainage need today an efficient management solution in a new economic situation. The detailed analysis of legal and economic instruments adopted in transferring the management responsibilities of drainage systems to users has been carried out. The study resulted in a number of practical contributions towards the amendments in the Law on Land Reclamation in Lithuania and the establishment of a system of indicators that would allow rationalisation of subsidy allocations for the maintenance and improvement of the drainage systems. These subsidies from the state budget make at the moment the largest share among the investment sources. The financial and in kind contribution of drainage users is permanently increasing as are the allocations of the structural funds for public projects. The EU pre-accession programme SAPARD started in 2000 has supported some investments in rural areas. Unfortunately, it did not support the drainage infrastructure properly. A critical review of previous measures allowed suggesting new actions within the framework of the actual support from EU structural funds.

W pracy przedstawiono krytyczną ocenę istniejących systemów odwadniających w aspekcie prawnym, ekonomicznym, środowiskowym i technicznym. Około 80% gruntów rolnych na Litwie odwadnianych przez podziemne systemy drenarskie zajmuje powierzchnię 3 mln ha. Znakomita większość wielkoobszarowych systemów drenarskich o złożonej strukturze technicznej, obejmującej rowy, dreny, kolektory, lokalne drogi, mosty i skrzyżowania dróg, nasypy, zapory, zbiorniki wodne i stacje pomp odwadniających i nawadniających, wymaga dziś - wobec nowej sytuacji gospodarczej - wydajnych sposobów zarządzania. Przeprowadzono szczegółową analizę instrumentów prawnych i ekonomicznych zastosowanych w przenoszeniu odpowiedzialności za systemy odwadniające na użytkowników. Badania dostarczyły praktycznych przesłanek do zmiany ustawy o melioracji na Litwie i do ustanowienia systemu wskaźników, które pozwoliłyby zracjonalizować rozdzielanie subsydiów na utrzymanie i usprawnianie systemów odwadniających. Obecnie te subsydia, pochodzące z budżetu państwa, stanowią największą pulę środków inwestycyjnych. Stale rośnie jednak wkład finansowy i rzeczowy użytkowników systemu, podobnie jak kierowanie funduszy strukturalnych na projekty publiczne. Przedakcesyjny program europejski SAPARD, którego realizacja rozpoczęła się w 2000 r., wspierał pewne inwestycje na obszarach wiejskich. Niestety, program ten nie finansował w odpowiedni sposób infrastruktury drenarskiej. Krytyczny przegląd poprzednio stosowanych środków umożliwił zaproponowanie nowych działań w ramach obecnego wsparcia z europejskich funduszy strukturalnych.